ကရင္စာေပသမိုင္း

From Myanmar Online Encyclopedia
ဗုဒၶဘာသာ ပိုးကရင္တို႔၏ “ဖလံုလိုက္ထူလီ” ေပေရး ကရင္စာေပသည္ မည္သည့္ပုဂၢိဳလ္က မည္သည့္ႏွစ္တြင္ စတင္တည္ထြင္ေရးသားခဲ့သည္ကို တိတိက်က် မေျပာဆိုႏိုင္ေသာ္ျငားလည္း ဗုဒၶဘာသာ အယူ၀ါဒမ်ားကို ျပန္႔ပြားေစရန္ ရည္ရြယ္တည္ထြင္ၿပီး ေပေပၚတြင္ စတင္ေရးသား အသံုးျပဳခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရပါသည္။ ယေန႔ဗုဒၶဘာသာ ပိုးကရင္တို႔၏ ၾသပြဲမ်ားတြင္ သီဆိုေသာ “ထာခူးဖါဒူး” ေခၚ သီခ်င္းႀကီး၊ ဇာတ္နိပါတ္ သမိုင္းအေၾကာင္း၊ ေတး၊ လကၤာ၊ ကဗ်ာမ်ားတြင္ ဗုဒၶဘာသာအယူ၀ါဒမ်ားႏွင့္ မြန္ေပါရာဏစကားမ်ား ထည့္သြင္း သီကံုးထားသည္ကို ေထာက္ခ်င့္လွ်င္ အေရွ႔ဘက္ေဒသေန ကရင္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ဗုဒၶဘာသာ အယူ၀ါဒႏွင့္ စာေပအေရးအသားမ်ားကို ၁၉ ရာစု မတိုင္မီ ေစာေစာပိုင္းကပင္ရရွိေနၿပီဟု ယူဆႏိုင္ေပေသည္။ မည္သို႔ပင္ဆိုေစ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ပိုးကရင္တို႔၏ အကၡရာမ်ားျဖင့္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာက ေရးသားျပဳစုခဲ့ေသာ ေလာကီ ေလာကုတၱရာ စာေပက်မ္းဂန္မ်ားသည္ ဖားအံ၊ လႈိင္းဘြဲ၊ က်ံဳဒိုး၊ ေကာ့ကရိတ္၊ ၾကာအင္းဆိပ္ႀကီးနယ္မ်ားရွိ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းတိုင္းတြင္ အေျမာက္အျမားရွိေနေပသည္။

ဘာသာေရးဆိုင္ရာ က်မ္းျပဳမ်ား
၁၈၇၁ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ မြန္ျမန္မာ အကၡရာ ပိုးကရင္ အသံထြက္ စာေရးနည္းျဖင့္ ေရးသားၾကေသာ က်မ္းမ်ားႏွင့္ က်မ္းျပဳပုဂၢိဳလ္ အေတာ္မ်ားမ်ား ထြန္းေပါက္လာသည္ကိုေတြ႔ရေပသည္။ ပိုးကရင္ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား အနက္ ထင္ရွားေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားမွာ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဦးစိႏၱာက၀ိ၊ ဦးသုခ၊ နဲပညာ၊ နဲစႏၵာ၀ရ၊ ဦးေရႊ၀ါ၊ ဦးနဲဒုမ္း၊ ဦးသီဟေတဇ၊ တပိုအိန္ဆင္၊ ဦးပရမႏွင့္ ဦးဇာဂရတို႔ျဖစ္ၾကသည္။
ဆရာေတာ္ နဲပညာမွာ ဆရာေတာ္ ဦးစိႏၱာက၀ိ၏ တပည့္ရင္းျဖစ္သည္။ ဦးစိႏၱာက၀ိႏွင့္ တြဲဖက္ၿပီး ၁၈၇၁ ခုႏွစ္မွ ၁၉၂၈ခုႏွစ္ အထိ က်မ္းေပါင္း ၁၆ က်မ္းျပဳစုခဲ့သည္။
ဆရာေတာ္ ဦးစႏၵာ၀ရသည္ ၁၉၀၀ ျပည့္ႏွစ္မွ ၁၉၀၄ ခုႏွစ္အတြင္း က်မ္းေပါင္း ခုႏွစ္က်မ္းကို ျပဳစုခဲ့သည္။
ဆရာေတာ္ ဦးဇာဂရမွာ ေကာ့ဒန္ရြာ (တေ၀ါင္ကိုေဒါင္) ဇာတိျဖစ္သည္။ က်မ္းေပါင္း ၄၀ ေက်ာ္ျပဳစုခဲ့သည္။
ေဒါက္တာ ဂ်ိဳနာသန္ဝိတ္
ေဒါက္တာ ဂ်ိဳနာသန္၀ိတ္ သည္ ကရင္ ခရစ္ယာန္ေလာကတြင္ ကရင္စာေပကို တည္ထြင္ေပးခဲ့သူ ကရင္စာေပ ဖခင္ႀကီးဟု ေခၚဆိုရမည္ျဖစ္ေပသည္။ ေဒါက္တာ၀ိတ္သည္ ဇနီးျဖစ္သူႏွင့္ အေမရိကန္ျပည္မွ ေအဒီ ၁၈၂၃ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ ၂၂ ရက္ေန႔တြင္ စတင္ထြက္ခြာၿပီး ဒီဇင္ဘာလ ၅ ရက္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႔သို႔ေရာက္ရွိလာရာမွ ခရစ္ယာန္ သာသနာျပဳ လုပ္ငန္းကို စတင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။
၁၈၃၁ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ ၂၅ ရက္ေန႔တြင္ ကရင္ျပည္နယ္ရွိ “ပိုင္ႀကံဳ” ရြာသို႔ သြားေရာက္ၿပီး ခရစ္ယာန္တရားေတာ္ကို ေဟာေျပာခဲ့သည္။ ထိုအခါ ကရင္အဘိုးႀကီးတဦးက ေဒါက္တာ၀ိတ္အား ကရင္စာေပကို ျပန္ေပးရန္ အတင္းေတာင္းေတာ့၏။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ကရင္လူမ်ိဳးတို႔၏ ေရွး “ထား” ကဗ်ာ လကၤာမွ မိမိတို႔ ေပ်ာက္ဆံုးေနေသာ စာေပသည္ မိမိတို႔၏ ညီေထြး “ပူေဒး၀ါး” ေခၚ အသားျဖဴေသာ ညီေထြးက ျပန္လည္ ယူခဲ့ေပးမည္ဟု ပါရွိေသာေၾကာင့္ ျဖစ္၏။ ကရင္လူမ်ိဳးတို႔၏ ရိုးရာ ယံုၾကည္မႈကို နားမလည္ႏိုင္ေသာ ေဒါက္တာ၀ိတ္သည္ တအံ့တၾသျဖစ္ေနမိ၏ ။ အေၾကာင္းစံုကို ေမးျမန္း သိရွိသြားးေသာအခါ ျမန္မာအကၡရာကိုမွီၿပီး စေကာ ကရင္စာေပကို တည္ထြင္ေပးခဲ့သည္။
ေဒါက္တာေမဆင္သည္ အေမရိကန္ျပည္မွ ေအဒီ ၁၈၃၀ ခုႏွစ္၊ ေမလ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ ထြက္ခြာလာခဲ့ၿပီး ထား၀ယ္ၿမို႔သို႔ ထိုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာသတြင္ ေရာက္ရွိလာခဲ့၏။ ေဒါက္တာ၀ိတ္ တည္ထြင္ထားေသာ စေကာကရင္စာေပျဖင့္ ၁၈၄၃ ခုႏွစ္တြင္ ခရစ္ယာန္ ဓမၼေဟာင္းက်မ္း (Old Testament) ကို ၁၈၅၃ ခုႏွစ္တြင္ ဘာသာျပန္ဆို ၿပီးဆံုးခဲ့သည္။
ပံုႏွိပ္တုိက္ထုတ္ေဝမႈမ်ား
၁၈၃၇ ခုႏွစ္တြင္ ထား၀ယ္ႏွင့္ ၿမိတ္ၿမိဳ႕မ်ားတြင္ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ ကရင္ဦးေရမ်ားျပားလာသျဖင့္ ခရစ္ယာန္ ဘာသာေရး သင္တန္းမ်ားတြင္ ကရင္ဘာသာျဖင့္ လိုသေလာက္ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ႏိုင္ရန္ အေမရိကန္ ႏွစ္ျခင္း သာသနာျပဳ အဖြဲ႔က ထား၀ယ္ၿမိဳ႔တြင္ ပံုႏွိပ္စက္တလံုး တည္ေဆာက္ခဲ့၏။ ထိုပံုႏွိပ္တုိက္မွ ထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ ကရင္ ဘာသာက်မ္းစာအုပ္မ်ားမွာ ခရစ္ယာန္ဘာသာေရးက်မ္းစာ သက္သက္ျဖစ္ၿပီး ဦးစြာ ပထမ က်မ္းျပဳသူမ်ားမွာ အေမရိကန္ ႏွစ္ျခင္းသာသနာျပု အဖြဲ႔၀င္ ေဒါက္တာ ဂ်ိဳနာသန္၀ိတ္၊ ေဒါက္တာေမဆင္၊ သာသနာျပဳ ဆရာ အက္(ဖ္)၊ ဘီ၊ ခရ္(စ္) (Rev.F.B. Cress) ႏွင့္ သာသနာျပဳဆရာ စီ၊ ဘန္းနက္ (Rev. C. Bennett) ပံုႏွိပ္တိုက္ အုပ္ခ်ဳပ္သူတို႔ ျဖစ္ၾကသည္။ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႔တြင္ လည္း စာပံုႏွိပ္စက္ တလံုးတည္ေထာင္ကာ ခရစ္ယာန္က်မ္းစာမ်ားကို မစၥတာ အက္(စ္) ရမ္နီ (Mr. S. Renney) က ပိုးကရင္ဘာသာျဖင့္ တာ၀န္ခံ ထုတ္ေ၀သည္။
ပိုးကရင္ဘာသာျဖင့္ ခရစ္ယာန္ဘာသာေရး စာေပမ်ားကို ဦးဆာင္ ျပဳစူသူမ်ားမွာ အေမရိကန္ ႏွစ္ျခင္း သာသနာျပဳ ေဒါက္တာ ဂ်ိဳနာသန္၀ိတ္၊ ေဒါက္တာေမဆင္၊ ေဒါက္တာ အယ္လ္ဘေရတန္ႏွင့္ အီး၊ အက္စ္ ဘူးလဒ္တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။ ၁၈၄၉ ခုႏွစ္ ၊ ေမလရက္စြဲျဖင့္ ဘန္းနက္အမွာစာ ေရးၿပီး ေဒါက္တာ၀ိတ္၏ အမည္ျဖင့္ စေကာကရင္ အဂၤလိပ္အဘိဓါန္စာအုပ္ကို ရိုက္ႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။
၁၈၅၀ ခုႏွစ္တြင္ ေဒါက္တာ ေမဆင္က ပိုးကရင္ သဒၵါက်မ္းကို ျပဳစုခဲ့သည္။ ေဒါက္တာ၀ိတ္သည္ အသိပညာက႑မ်ား (Thesaurus of Karen Knowledge) အမည္ရွိစာအုပ္ကို စေကာကရင္ႏွင့္ အဂၤလိပ္ ႏွစ္ဘာသာတြဲကို ပထမ၊ ဒုတိယ၊ တတိယ၊ စတုထၳ အထိ ေလးတြဲျပဳစု ကာ အထမတြဲကို ၁၉၁၅ ခုႏွစ္တြင္ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။ (အျခား ခရစ္ယာန္ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ ကရင္စာအုပ္မ်ားစြာ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ္လည္း ဤစာအုပ္တြင္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပျခင္း မျပဳေတာ့ပါ)။ အေမရိကန္ က်မ္းျပဳ ဆရာမ်ား၏ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ကရင္ လူမ်ိဳးစာေရးဆရာမ်ားေပၚထြက္လာခဲ့သည္။ ကရင္သမိုင္းကို ေရးသားျပဳစုသူ ဆရာႀကီး ဦးေအာင္လွ၊ ကရင္ဖားစည္ကို ေရးသားျပဳစုသူ ဆရာဘူးမူးေခၚ ဖူးေတာအူး၊ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူပြဲေတာ္ အေၾကာင္း ေရးသားသူ ဆရာႀကီး ဦးလြန္းေရႊ၊ ကရင္ လူမ်ိဳးတို႔၏ ရိုးရာဓေလ့မ်ားအေၾကာင္းကို ေရးသားသူ ေဒါက္တာ တီသံျပာ၊ ေက်ာင္းသံုး စာအုပ္အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ေရးသားသူ ဆရာႀကီး ဖိုးလင္းေတးႏွင့္ ဆရာႀကီး ဦးမိုးလို၊ ေစာေတာက္၊ ဦးဘထြန္းတင္ စေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ ဆရာသာေနေအး၊ ဆရာအာရ္ေမာင္ခ်စ္၊ ထိုလြီထူး၊ ဆရာသာထို စေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားသည္ ထင္ရွားေသာ ကရင္ စာေရးဆရာမ်ားျဖစ္ၾကသည္။
သတင္းစာ၊ ဂ်ာနယ္မ်ား
ထို႔ျပင္ သတင္းစာ၊ ဂ်ာနယ္၊ မဂၢဇင္းမ်ားလည္း ေပၚထြက္လာၿပီး ကရင္လူမ်ိဳး အယ္ဒီတာႏွင့္ ေဆာင္းပါးရွင္မ်ား အမ်ားအျပားလည္း ေပၚထြန္းလာခဲ့သည္။ ၁၈၇၃ ခုႏွစ္တြင္ ထား၀ယ္ၿမိဳ႔တြင္ ပထမဦးဆံုး ကရင္စာပံုႏွိပ္တိုက္ စတင္တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ “ဆာတူေ၀ါ”ေခၚ မိုးေသာက္ၾကယ္ (The Morning Star) အမည္ျဖင့္ ကရင္လစဥ္ မဂၢဇင္းကို ၁၈၄၂ ခုႏွစ္တြင္ ထာ၀ယ္ၿမိဳ႔မွာပင္ စတင္ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။ ဤမဂၢဇင္းသည္ အာရွရွိ ေရွးအက်ဆံုး မဂၢဇင္းမ်ားစာရင္းတြင္ တခုအပါအ၀င္ျဖစ္သည့္ျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ပထမဆံုး စတင္ထုတ္ေ၀ေသာ မဂၢဇင္းလည္းျဖစ္သည္။ “ဆာတူေ၀ါ”မဂၢဇင္း၏ အယ္ဒီတာမွာ ေဒါက္တာ ေမဆင္ျဖစ္သည္။ ထား၀ယ္မွသည္ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႔သို႔ ၁၈၄၇ ခုႏွစ္တြင္ ေဒါက္တာေမဆင္ ေျပာင္းေရႊ႔ေနထိုင္းခဲ့သျဖင့္ “ဆာတူေ၀ါ” မဂၢဇင္းကို ၁၈၄၇ ခုႏွစ္မွာပင္ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႔တြင္ ဆက္လက္ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀သြားပါသည္။ “ဆာတူေ၀ါ” မဂၢဇင္းသည္ ဂ်ပန္မ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္ တိုက္ခိုက္သည့္ အခ်ိန္အထိ ႏွစ္ေပါင္း တရာခန္႔သက္တမ္းရွိခဲ့ပါသည္။ “ဆာတေ၀ါ” မဂၢဇင္းႏွင့္ အေရွးအေႏွာင္းအခ်ိန္တြင္ ေဒါက္တာ အယ္လ္ဘေရတန္က “ဆပၸရန္”ေခၚ ပိုးကရင္ သတင္းစာတေစာင္ကို ထုတ္ေ၀ႏိုင္ခဲ့သည္။
ယေန႔စေကာကရင္ႏွင့္ ပိုးကရင္စာေပျဖင့္ ယခင္ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခဲ့သည့္ မဂၢဇင္း၊ သတင္းစာ၊ ဂ်ာနယ္မ်ားအခ်ိဳ႔သည္ ယေန႔ေတြ႔ရွိရန္ မလြယ္ကူေတာ့ေပ။ လက္လွမ္းမီသေရႊ႔ေအာက္ေဖာ္ျပပါ မဂၢဇင္း၊ သတင္းစား၊ ဂ်ာနယ္မ်ား အနက္ အခ်ိဳ႔မွာ ယေန႔တိုင္ ဆက္လက္ထုတ္ေ၀ေနေသးေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရမည္ျဖစ္သည္။ “တာကေပၚ” ေခၚ အလင္းေရာင္မဂၢဇင္း၊ “လယ္ဆူးညာ” ေခၚ ေရွ႔သို႔ မဂၢဇင္း၊ “ဆာတူေ၀ါ” ေခၚ မိုးေသာက္ၾကယ္ လစဥ္မဂၢဇင္ ၊ “ဖိုးသာအဘို” ေခၚ ကေလးသူငယ္မ်ား၏ မိတ္ေဆြ လစဥ္မဂၢဇင္း၊ “ပဟီပေဃာ” အိမ္ေထာင္ေရး (The Home) သံုးလပတ္ မဂၢဇင္း၊ “ပြါ႕ကြာသိုး” ေခၚ သိုးထိန္း မဂၢဇင္း (The Shepherd) ၊ “ခရဲင္းမဂၢဇင္း” ေခၚ ကရင္မဂၢဇင္း၊ “ဆာတူဟား” မဂၢဇင္း၊ “ေဒါကလုေထာ့မဲပါ”၊ “ဖဲယားဖေလး”၊ ”ပြါေခါ့တာဖိုး”၊ “ကလဲ့စက္”၊ “တာကေပၚ” ေခၚ လင္းေရာင္ျခည္ မဂၢဇင္းႏွင့္ “ဆပၸရန္” စတည္တို႔ ျဖစ္ၾကပါသည္။
သံုးသပ္ခ်က္
အထက္ေဖၚျပခဲ့ေသာ ကရင္စာေပေရစီးေၾကာင္း တေလွ်ာက္လံုးကို ျပန္လည္ ဆန္းစစ္မည္ဆိုလွ်င္ ဒုတိယေခတ္ ကရင္စာေပ၏ ေအာက္တြင္ ထြန္းကားလာေသာ စာေပမွာ ဘာသာေရးအယူ၀ါဒေၾကာင့္ စာေပထြန္းကားလာရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆိုႏိုင္ေပသည္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္၊ မတ္လေနာက္ပိုင္းမွ စၿပီး ကရင္စာေပ တတိယ ေခတ္ကာလဟု ေခၚဆိုရေပမည္။ ထိုအခ်ိန္မွစၿပီး ေခတ္ေျပာင္းေကာင္စီသည္ ျပည္ေထာင္စု အတြင္းရွိ တိုင္းရင္းသား အသီးသီးတို႔၏ စာေပ၊ ဘာသာစကားႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈလုပ္ငန္းမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ရန္အတြက္ အထူးဦးစားေပး ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေပသည္။
ကရင္စာေပ၏ တတိယေခတ္တြင္ လူတိုင္း စာေပတတ္ေျမာက္ေရး၊ စာေပ အစြမ္းသတၱိျဖင့္ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈအတြက္ အသံုးျပဳရန္ႏွင့္ စာေပ ညီညြတ္ရး တည္ေဆာက္ရန္ ႀကိဳးပမ္းလာၾကသည္။ ထိုေခတ္ကို ဆိုရွယ္လစ္စာေပ ေခတ္ဦးပိုင္းဟု ေခၚဆိုရမည္ ျဖစ္ေပသည္။ တတိယေခတ္ ကရင္စာေပ ေလာကတြင္ ကရင္ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈ အေပၚ အေျခခံေသာ သတင္းစား၊ ဂ်ာနယ္၊ မဂၢဇင္းမ်ား ေပၚထြက္လာၿပီး ကရင္လူမ်ိဳး စာေရးဆရာမ်ားႏွင့္ ေဆာင္းပါးရွင္ အမ်ားအျပား ေပၚထြန္းေနၿပီ ျဖစ္သည္။
- ကရင္ရိုးရာ သုတပေဒသာ - မန္းလင္းျမတ္ေက်ာ္

[Read More...]

ဖားစည္(ေကႜာဟ္)

ဖားစည္
From Myanmar Online Encyclopedia
ဖားစည္သည္ ကရင္တမ်ဳိးသားလံုးအား ကိုယ္စားျပဳသည့္ တူရိယာ တမ်ဳိး ျဖစ္သည္။ စေကာကရင္က ကလို (က်ိဢ္) ဟုေခၚၿပီး ပိုးကရင္က ကလူး (ေကႜါဟ္) ဟု ေခၚသည္။ ကရင္အမ်ဳိးသားတုိ႔သည္ ဖားစည္ကို လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း သံုးေထာင္ေလာက္က သံုးစြဲလာခဲ့ ၾကသည္ဟု သုေတသီတို႔က အခိုင္အမာ ယံုၾကည္ယူဆ ထားခဲ့ၾကသည္။
မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ ဖားစည္ကုိ ကရင္အမ်ဳိးသား တို႔အတြက္ ေရွးဘိုးေဘးဘီဘင္တို႔ ထားခဲ့ေသာ ေရွးေဟာင္း အေမြအႏွစ္ အျဖစ္ တန္ဘိုးထားၾက၏။ သာယာေသာ အသံရရွိရန္ ပဥၥ႐ူပ ေခၚ သတၱဳ ၅မ်ဳိးျဖစ္သည့္ ေရႊ၊ ေငြ၊ ေၾကးနီ၊ သြတ္ႏွင့္ ခဲမ်ားကို ေရာစပ္၍ သြန္းလုပ္ရေၾကာင္း အဆိုရွိ၏။ ဖားစည္၏ အေလးခ်ိန္ေပၚ မူတည္ၿပီး တန္ဘိုးျဖတ္သည္လည္း ရွိ၏။ ဖားစည္သြန္းလုပ္ရာတြင္ လက္ရာ ေကာင္းျခင္း၊ အ႐ုပ္မ်ားျဖင့္ လွပစြာစီျခယ္ သြန္းလုပ္ထားျခင္း၊ အသံသာယာ ၿငိမ့္ေညာင္းျခင္း မ်ားေပၚ မူတည္၍ ဖားစည္ကို တန္ဘိုးျဖတ္ၾက၏။
တခ်ိန္က ဖားစည္သည္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသမ်ားတြင္ က်ယ္ျပန္႔စြာ သံုးစြဲခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရွိရသည္။ ဖားစည္မ်ားကို တ႐ုတ္ျပည္ ယူနန္နယ္၊ အိႏၵိယ၊ သီဟိုဠ္(သီရိလကၤာ) ကေမၻာဒီးယား၊ လာအို၊ ဗီယက္နမ္၊ ထိုင္းႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ေတြ႕ရွိရ၏။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေတာင္ဘက္ ေဘာ္နီယိုကြၽန္း အထိပင္ ဖားစည္မ်ားကို ေတြ႔ရွိရသည္။ ဖားစည္ကို ေက်ာက္ေခတ္ေႏွာင္း ေနာက္ပိုင္း ေၾကးခတ္ ေပၚေပါက္လာေသာ အခ်ိန္ (သမိုင္းေခတ္ဦး) ၌ စတင္သြန္းလုပ္သံုးစြဲခဲ့ၾကသည္ဟု ယူဆထားခဲ့ ၾကသည္။

အေနာက္တုိင္း သုေတသီအခ်ဳိ႕ကမူ ဖားစည္သည္ ယိုးဒယား၊ ရွမ္းအႏြယ္၀င္၊ ရွမ္းလူမ်ဳိးမ်ားက စတင္သြန္းလုပ္ ခဲ့ၾကသည္ဟု ယူဆၾကသည္။ အျခားအဆိုျပဳခ်က္ တရပ္မွာ ေရွးကရင္ ကဗ်ာလကၤာအရ မဲေခါင္ျဖစ္ျဖားခံရာ ေဒသမွတဆင့္ ကရင္လူမ်ဳိးတုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္လာခဲ့စဥ္ အခ်ိန္ကပင္ ဖားစည္ သြန္းလုပ္ျခင္း အတတ္ ပါလာၿပီးျဖစ္သည္ ဟုဆိုသည္။
ဖားစည္ေမာင္ႏွံ ဟုေခၚေသာ ဖားစည္မ်ဳိးသည္ တန္ဘိုး အလြန္ႀကီးေသာေၾကာင့္ တဦးတည္း ၀ယ္ယူရန္ ေငြအင္အား မႏိုင္လွ်င္ ေဆြမ်ဳိးတစုလံုး စုေပါင္း၀ယ္ယူၿပီး အမ်ားသေဘာတူ ေဆြမ်ဳိးတဦးဦးအိမ္တြင္ ထားရွိၾကသည္။ ထုိဖားစည္ေမာင္ႏွံကို ေရႊႏွင့္ ျပဳလုပ္ေသာ အ၀ါေရာင္ ဖားစည္ႏွင့္ ေငြႏွင့္ျပဳလုပ္ေသာ အျဖဴေရာင္ ဖားစည္ဟူ၍ ခြဲျခားထားၿပီး ၎တို႔ကို ပိုင္ဆိုင္သူသည္ ဓနအင္အား ျပည့္စံုသူဟူ၍ သတ္မွတ္ျခင္း ခံရသည္။
ကရင္အမည္ျဖင့္ ေခၚဆိုေသာ ဖားစည္အမ်ဳိးမ်ဳိးအနက္ ေဂါပတ္ေဆာဒီ အမည္ရွိေသာ ဖားစည္သည္ အသံအသာယာဆံုး ျဖစ္သည္ ဆို၏။ ဤဖားစည္ကို တီးခတ္ေသာ ႐ိုက္တံသည္ မေတာ္တဆ အိမ္ေအာက္သို႔က်လွ်င္ ဆင္းေကာက္ၿပီး အိမ္ေပၚသို႔ ျပန္ေရာက္သည့္တိုင္ေအာင္ ဖားစည္၏ တုန္ခါသံ မဆံုးေသး ဟူ၏။ သာယာေသာ ဖားစည္ကို တီးခတ္လိုက္ေသာအခါ နားၿငီးေလာက္ေအာင္ အသံက်ယ္ေလာင္စြာ ေပၚထြက္ျခင္းမရွိပဲ ၿငိမ့္ေညာင္းေသာ အသံကိုသာ ၾကားရသည္ဟုဆိုသည္။ ဖားစည္အနီးရွိသူသည္ ညင္သာစြာ အသံကို ၾကားရမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း ထိုအသံသည္ ေ၀းလံစြာေရာက္ရွိ မည္ ျဖစ္သည္။
ဖားစည္ကို မဂၤလာဖားစည္ႏွင့္ အမဂၤလာ ဖားစည္ဟူ၍ ႏွစ္မ်ဳိးသတ္မွတ္ထား၏။ မဂၤလာဖားစည္မွာ မ်က္ႏွာျပင္ရွိ ဖား႐ုပ္မ်ားသည္ လက္၀ဲရစ္ တေကာင္ေနာက္ တေကာင္ လိုက္ေနၾကဟန္ရွိ၏။ အဓိပၸာယ္မွာ ညီၫြတ္ျခင္း၊ ေခါင္းေဆာင္မႈ ရွိျခင္းကို ေဖၚေဆာင္သည္။ ထိုဖားစည္မ်ဳိးကို မဂၤလာရွိေသာ အခမ္းအနားမ်ားတြင္ တီးခတ္အသံုးျပဳၾကသည္။ အမဂၤလာ ဖားစည္ဟူရာ၌ ဖားစည္၏ မ်က္ႏွာျပင္ ေပၚရွိ ဖား႐ုပ္မ်ားသည္ တေကာင္ႏွင့္တေကာင္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ ေနၾကသျဖင့္ ရန္ေစာင္ျခင္း၊ ညီၫြတ္မႈ မရွိျခင္း၊ ေသြးကြဲျခင္း၊ အဓိပၸာယ္ကို ေဆာင္ေနေပသည္။ ထုိဖားစည္မ်ဳိးကို မဂၤလာ မရွိေသာ အခမ္းအနားမ်ားတြင္ တီးခတ္အသံုးျပဳၾကသည္။
ဖားသံုးေကာင္ထပ္ ဖားစည္ကို သတို႔သမီး သတို႔သား လက္ထပ္ မဂၤလာျပဳသည့္ လရာသီ အခ်ိန္တြင္ တီးခတ္ျခင္း၊ ဆန္စပါး စိုက္ပ်ဳိးခ်ိန္ ေကာက္ရိတ္သိမ္းခ်ိန္တြင္ ေအာင္စည္အျဖစ္ တီးခတ္ျခင္း ျပဳေလ့ရွိသည္။ ဤကဲ့သို႔ တီးခတ္ျခင္းျဖင့္ စီးပြားေရးမ်ား ေကာင္းမြန္ၿပီး အစစအရာ ေအာင္ျမင္အက်ဳိးေပးသည္ဟု ယံုၾကည္ယူဆ ၾကသည္။
မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ ဖားႏွစ္ေကာင္ထပ္ ဖားစည္ကို ရြာလူႀကီးက ရြာသူရြာသားမ်ား သာေရး၊နာေရး စစ္ေရးကိစၥ အေရးမ်ား ေပၚေပါက္လာလွ်င္ က်ယ္ေလာင္စြာ ခုႏွစ္ခ်က္တီးခတ္သည္။ ရြာသားမ်ား ၾကာလွ်င္ၾကားခ်င္းပင္ ရြာသူႀကီးအိမ္၀င္းအတြင္း အျမန္ဆံုး လာေရာက္ စုေ၀းၾကရပါသည္။
ေဆြမ်ဳိးသားခ်င္း တဦးဦး ေသဆံုးပါက ဖားစည္၏ မ်က္ႏွွာျပင္အနားကုိဖဲ့ၿပီး ေသသူႏွင့္ တပါတည္း ျမႇဳပ္ႏွံသည့္ အေလ့အထရွိ၏။ ေဆြစဥ္မ်ဳိးဆက္မွ ေနာက္ဆံုးေသာသူ ေသဆံုးသည့္အခါ ဖားစည္၏ မ်က္ႏွာျပင္ အလယ္တည့္တည့္ ေနလံုးအား ထြင္း၍ ဖားစည္တခုလံုးကို ေသသူႏွင့္ တပါတည္း အဆံုးသတ္ ျမႇဳပ္ႏွံလိုက္ရပါသည္။
ကရင္လူမ်ဳိးတို႔၏ လူေနမႈဘ၀ကို ေဖာ္ေဆာင္ေနေသာ ဖားစည္ခုႏွစ္မ်ဳိးမွာ ေအာက္ပါအတိုင္း ျဖစ္သည္။
(၁) ဖားေလးေကာင္သည္ ဖားစည္မ်က္ႏွာျပင္ေပၚတြင္ လက္၀ဲရစ္ တေကာင္ေနာက္ တေကာင္ လိုက္သြားေနၿပီး ဆင္ႀကီးတေကာင္ ထြက္ေျပးကာ ေခ်းတံုးတတံုး စြန္႔ထားသည္။
ဤဖားစည္ အမ်ဳိးအစားမွာ စည္းလံုးညီၫြတ္ျခင္း၊ ေမတၱာထားျခင္း၊ ေျဖာင့္မတ္ျခင္း၊ စာရိတၱေကာင္းျခင္းတို႔၏ အာနိသင္ေၾကာင့္ မေကာင္းဆိုး၀ါး ကိုယ္စားျပဳေသာ ဆင္ႀကီးက မရင္ဆိုင္ရဲပဲ ထြက္ေျပးၿပီး ေခ်းတံုးတတံုးပင္ ထြက္က်က်န္ရစ္ခဲ့ရျခင္းကို သ႐ုပ္ေဖာ္ထားျခင္း ျဖစ္သည္။
(၂) ဖားေလးေကာင္က အျခားဖားတေကာင္စီကို ေက်ာပိုးထား၍ လက္၀ဲရစ္ တေကာင္ ႏွင့္တေကာင္ လိုက္သြားၿပီး ဆင္ႀကီး ႏွစ္ေကာင္ထြက္ေျပးကာ ေခ်းတံုးႏွစ္တံုး စြန္႔ထားသည္။ (ဖားႏွစ္ထပ္)
ဒုတိယဖားစည္သည္ ဆင္းရဲသားမ်ား၊ ဒုကၡေရာက္ေသာ မုဆိုးမႏွင့္ မိဘမဲ့မ်ားအား သနားၾကင္နာ ကူညီ႐ိုင္းပင္းမႈကို ေဖာ္ၫြန္းထား၏။ ထို႔ေၾကာင့္လည္း ဖားတေကာင္က အျခား ဖားတေကာင္ကို ေက်ာပိုးထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မေကာင္းဆိုး၀ါး ဆင္ႏွစ္ေကာင္က ေၾကာက္ရြံ႕ ထြက္ေျပးရၿပီး ေခ်းတံုးတတံုးစီ ထြက္က်က်န္ရစ္ခဲ့၏။
(၃) ဖားေလးေကာင္က အျခားဖားႏွစ္ေကာင္စီကို ေက်ာပိုးထား၍ လက္၀ဲရစ္ တေကာင္ေနာက္ တေကာင္လိုက္သြားၿပီး ဆင္ႀကီးသံုးေကာင္ ထြက္ေျပးသြားကာ ေခ်တံုးသံုးတံုး စြန္႔ထား သည္။ (ဖားသံုးထပ္)
တတိယ ဖားစည္အမ်ဳိးအစားသည္ အေကာင္းဆံုးေသာ သင္ခန္းစာကို ေပးထားသည္။ ေအာက္ဆံုး ဖားသည္ အေကာင္ႀကီး၍ က်န္ဖားႏွစ္ေကာင္ကို ေက်ာပိုးထား၏။ အေပၚဆံုးဖားသည္ အလယ္ဖားထက္ အနည္းငယ္ ေသး၏။ ႀကီးေသာသူက ငယ္ေသာသူကို ကူညီေဖးမျခင္းကို ေဖာ္ၫႊန္းထာ၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ဆင္ၾကီးသံုးေကာင္လံုး ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္းမ်ားစြာျဖင့္ ထြက္ေျပးရၿပီး ေခ်းတံုးတတံုးစီ ထြက္က်က်န္ခဲ့သည္။
(၄) ဖားေလးေကာင္သည္ အထက္ေအာက္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္လ်က္ ဆင္ႀကီးတေကာင္ မေၾကာက္မရြံ႕ပဲ တက္လာသည္။
(၅) ဖားေလးေကာင္သည္ အထက္ေအာက္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္လ်က္ ဆင္ႀကီးႏွစ္ေကာင္ မေၾကာက္မရြံ႕ပဲ တက္လာသည္။
(၆) ဖားေလးေကာင္ႏွင့္ ဆင္ၾကီးေလးေကာင္တို႔သည္ အသီးသီး လက္၀ဲရစ္ တေကာင္ေနာက္ တေကာင္လိုက္ေနၾကသည္။
စတုတၳ၊ ပဥၥမ၊ ဆ႒မ ဖားစည္မ်ားမွာမူကား ဆန္႔က်င္ဘက္၊ ညီၫြတ္မႈ မရွိသည့္သေဘာကို ေဖာ္ျပလ်က္ရွိသည္။ ဖားမ်ားသည္ အခ်င္းခ်င္း မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ ရန္ေစာင္သည့္ သေကၤတ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အခ်င္းခ်င္း ေမတၱာေခါင္းပါးလာသည့္ အတိတ္နိမိတ္ကို ေဖာ္ျပလ်က္ရွိသည္။ စည္းလံုးညီၫြတ္မႈ မရွိေသာအခါ မေကာင္းဆိုး၀ါးကို ကိုယ္စားျပဳေသာ ဆင္ႀကီးမ်ား လာေရာက္ဖ်က္ဆီးရန္ ဦးတည္လာသည္ကို ေတြ႔ရ၏။
(၇) ဖားစည္မ်က္ႏွာျပင္ေပၚတြင္ ဖားေလးေကာင္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားၿပီး ဆင္ႀကီးေလးေကာင္ သာက်န္၍ တေကာင္ ေနာက္ တစ္ေကာင္လိုက္ ေနၾကသည္။
သတၱမေျမာက္ ဖားစည္၏ မ်က္ႏွာအ၀ိုင္းေပၚ၌ကား ဖားမ်ား လံုး၀ေပ်ာက္ကြယ္သြားၿပီး မေကာင္းဆိုး၀ါး ဆင္ႀကီး ေလးေကာင္က သေဘာရွိ မင္းမူေနၾကသည္ကို ေတြ႔ရွိရမည္ ျဖစ္ပါသည္။
ထို႕ေၾကာင့္ ဖားစည္၏ သေကၤတ သေဘာတရားမ်ားကို သင္ခန္းစာယူ၍ တဦးႏွင့္တဦး ညီအစ္ကိုရင္းခ်ာ သေဘာထားညီမွ်ၾကကာ ရင္းႏွီးခ်စ္ခင္စြာျဖင့္ လက္တြဲ အလုပ္လုပ္သြားၾကရန္ တိုက္တြန္းလိုက္ပါသည္။
စာေပေကာ္မတီ၊ ကရင္အမ်ိဳးသား ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ က်င္းပေရး ဗဟိုေကာ္မတီ (မဟာရန္ကုန္) မွ စုေဆာင္းတင္ျပသည္။
သႀကၤန္

[Read More...]

ဇြဲကပင္ပညာဒါနအသင္း မိသားစု တစ္လႏွစ္ၾကိမ္ ေက်ာင္းသန္႔ရွင္းေရး

ဇြဲကပင္ပညာဒါနအသင္း အဖြဲ႕သူအဖြဲ႕သားမ်ားသည္ ဘန္ေကာက္၊ ႏြန္ထဘူရီျမိဳ႕၊ ၀တ္နခြန္အင္ေက်ာင္းတြင္ တစ္လလွ်င္ႏွစ္ၾကိမ္ေက်ာင္းပတ္၀န္က်င္သန့္ရွင္းေရးလာေရာက္ကုသိုလ္ျပဳခဲ့ၾကသည္။ဇြဲကပင္ပညာဒါနအ
သင္းၾကီးကိုပံ့ပိုးလွဴဒါန္းကူညီေပးခဲ့ၾက်ေသာအနီးအေ၀းရွိ ဇြဲကပင္အဖြဲ႕၀င္မိသားစုမ်ား ၀မ္းေျမာက္ႏိုင္ေစရန္ ေအာက္ပါဓာတ္ပံုမ်ားတင္ေပးျခင္းျဖစ္ပါသည္။ဒီေက်ာင္းတိုက္ၾကီးသည္လည္းဇြဲကပင္ရဲ႕ႏွစ္ပတ္လည္အလွဴ
မ်ားကို က်င္းပရာဌာနလည္းျဖစ္ပါသည္။


(27-9-2009)ခု တနဂၤေႏြေန႔ ေက်ာင္းသန္႔ရွင္းေရးအတြက္ လာေရာက္ကုသိုလ္ျပဳေသာပုဂၢိဳလ္မ်ားဓာတ္ပံု

[Read More...]

ကရင္လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ေရွးဦးသမိုင္းအက်ဥ္း

လူမ်ိဳးစုမ်ား
ကရင္လူမ်ိဳးတြင္ စေကာကရင္ ႏွင့္ ပိုးကရင္ ဟူ၍ အဓိကလူမ်ိဳးစုႀကီး ၂ စုရွိသည္။ ထိုလူမ်ိဳးစုႀကီး ၂စုမွာ ဓေလ့စရိုက္ ႏွင့္ အသုံးျပဳေသာ ဘာသာစကားတြင္ ကြဲျပားျခားနားမွုမ်ားရွိသည္။ စေကာကရင္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ေယာက္်ားေလးမ်ား၏ အမည္ေရွ႕တြင္ ေစာ တပ္၍ ေခၚေဝၚေလ့ရွိၾကၿပီး မိန္းကေလးအမည္ေရွ႕တြင္ ေနာ္ တပ္၍ ေခၚေဝၚေလ့ရွိၾကသည္။ ပိုးကရင္လူမ်ိဳးမ်ားမွာမူ ေယာက္်ားေလးမ်ား၏ အမည္ေရွ႕တြင္ မန္း တပ္၍ ေခၚေဝၚေလ့ ရွိၾကၿပီး မိန္းကေလးအမည္ေရွ႕တြင္ နန႔္ တပ္၍ ေခၚေဝၚေလ့ရွိၾကသည္။
ထီ့့ေဆ့ေမ့ယြား ေခၚ ထီးဆဲ့မဲ့ယြားလူမ်ိဳးတုိင္းသည္ မိမိတုိ႔၏သမုိင္းကုိ သားစဥ္ေျမးဆက္လက္ဆင့္ ကမ္းသယ္ ္ပုိးခဲ့ၾက၏။ သုိ႔ျဖစ္၍ သမုိင္းဟူသည္ ေဖာာက္ဖ်က္၍ ရနုိင္ေကာင္းေသာ အရာမဟုတ္ေပ။ပုဂံရာဇ၀င္ကုိ တုတ္ထမ္းေျပာရတယ္ ဟု အဆုိရိွလွ်င္ ပုဂံရာဇ၀င္ထက္ ေရွးက်သည့္ ကြ်နု္ပ္တုိ႕ ကရင္တုိင္းရင္းသာတုိ႔၏ ေရွးဦးသမုိင္းကုိ ျပန္ေျပာင္းေျပာရာတြင္ သုေတသီတုိ႔ အျငင္းပြားဖြယ္ရာရိွပါက အံ့ၾသစရာမဟုတ္ေပ။ကြ်နု္ပ္တုိ႕ ကရင္တုိင္းရင္းသားတုိ႔သည္ ေရွးကပင္ လူႀကီးမိဘမ်ား၏ ဆုံးမစကားကုိ တရုိတေသမွတ္သားလုိက္နာတတ္ၿပီး ေနာင္လာေနာင္သားမ်ားအား ျပန္လည္သြန္သင္ဆုံးမျခင္းျဖင့္ သမုိင္းအေထာက္အထားမ်ားကုိ ခုိင္ခုိင္လုံလုံ ထိန္းသိမ္းလာ နုိင္ခဲ့သည္။ ယင္းသမုိင္းအေထာက္အထားမ်ားအနက္ ထီ့ေဆံေမ့ယြားေခၚ ထီးဆဲ့မဲ့ယြား ေဒသ သည္ ကရင္လူမ်ိဳးတုိ႔ တစ္ခ်ိန္က အေျခခ်ေနထုိင္ခဲ့ေသာ ေနရာေဒသျဖစ္ေၾကာင္းကုိ အမ်ားက ၾကား ဖူးၿပီးျဖစ္ ေသာ္လည္း ယင္း ထီ့ဆဲ့မဲ့ယြား ေဒသသည္ မည္သည့္တုိင္းျပည္ေဒသ တြင္ ရွိသည္ကုိ မွန္းဆမရနုိင္သူ မ်ားလွသည္။ထီ့ဆဲ့မဲ့ယြား ဟူသည္ ေရစီးရာတြင္ သဲတုိ႔ ေမ်ာပါေနေသာ ျဖစ္ေခ်ာင္းေဒသ ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။

ယင္းေဒသကုိ မႏုႆပထ၀ီေဗဒႏွင့္ သမုိင္းပညာရပ္မ်ားစသည္တုိ႔ျဖင့္ သိပၸံနည္းက် ေလ့လာရွာေဖြပါက တရုတ္ျပည္ေတာင္ပုိင္း တစ္ေနရာတြင္ လြန္ခဲ့ေသာနွစ္ေပါင္း (၃၅၀၀)ေလာက္က တည္ရိွခဲ့ေသာ အုိေအစစ္ ယဥ္ေက်းမႈ ပုံသ႑ာန္ျဖစ္ၿပီး၊ ျမစ္ေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္ စုိက္ပ်ိဳး ေမြးျဖဴေရး အသင့္အတင့္လုပ္ကုိင္၍ အေျခခ် ေနထုိင္ၿပီး မိသားစု အိမ္ေထာင္စုတုိ႔ စုေပါင္းေနထိုင္ၾကသည့္ ေဒသျဖစ္သည္။ထုိေဒသတြင္ ကရင္ေရွးဦး လူ တုိ႔သည္ ရာစုႏွစ္တစ္၀က္ေက်ာ္ ေနထုိင္ခဲ့ဟန္ရိွၿပီး ေနာက္ပုိင္းတြင္ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ားတိမ္ေကာမႈႏွင့္ မုိးေရ လွ်ံမႈတုိ႕ေၾကာင့္ စုိက္ပ်ိဳးခင္းမ်ား လူေနအိမ္မ်ားပ်က္ဆီးခဲ့ရၿပီး တုိးပြားလာေသာ လူဦးေရအတြက္ ေထာက္ပံ့နုိင ္သည့္ အေျခအေနမရိွေတာ့သျဖင့္ ေနရာအသစ္ရွာေဖြရန္ အုပ္စုခဲြၿပီး ေတာင္ဘက္အရပ္မ်ားသုိ႔ ေရႊ႕ေျပာင္းလာ ၾကရာ ယေန႕အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသအႏွံ႕ ျပန္႕က်ဲေနထုိင္ၾကေသာ ကရင္လူမ်ိဳးစုမ်ားကုိ ေတြ႕ရျခင္းျဖစ္သည္။မုိ႕ထိတ္ ဖထိတ္ ေခၚ မုိးထိ ပါးထိကရင္ေရွးဦးလူမ်ိဳးတုိ႕သည္ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသအႏွံ႕ အစုစုပ်ံ႕ႏွံ႕ ေနထုိင္ၾကေသာ္လည္း ထီေဆ့ေမ့ယြားေဒသမွ ထြက္လာစဥ္က အားလုံးတစ္ခ်ိန္တည္း ထြက္လာၾက သည္မဟုတ္ပဲ အနည္းဆုံး အုပ္စုႀကီး ႏွစ္စု ထြက္လာၾကသည္မွာ ထင္ရွားပါသည္။

ယင္းအုပ္စုႏွစ္စုအနက္ ေရွးဦးစြာ ထြက္လာၾကသူမ်ားမွာ ဖခင္မ်ား သုိ႔မဟုတ္ အၾကားအျမင္ဗဟုသုတရွိၿပီး အသက္ႀကီးေသာ ေယာက်္ားမ်ားဦးေဆာင္ျပဳေသာ အုပ္စုျဖစ္ၿပီး ေကာင္းမြန္ေသာေဒသအသစ္ေတြ႕ရိွပါက က်န္ခဲ့ေသာ မိသားစုမ်ားကုိ ျပန္ေခၚရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ထြက္လာၾကၿပီး ယင္းအုပ္စုတြင္ လုိက္ပါသြားသူမ်ားကုိ ေနာင္ကာလတြင္ ဖထိတ္ သုိ႔မဟုတ္ ပါထိ ေခၚ ဖခင္အႏြယ္ကရင္မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားဟု ေခၚတြင္လာခ့ဲသည္။ က်န္ခဲ့ေသာ မိသားစုမ်ားတြင္ အေတြ႕ႀကံဳျပည့္စုံေသာ မိခင္မ်ား သုိ႔မဟုတ္ အမ်ိဳးသမီးႀကီးမ်ားက စီမံကြပ္ကဲ၍ ထုိေဒသမွ ထြက္ခြာေသာၾကေသာ မိသားစုမ်ား သည္ တစ္ေန႕တြင္ ျပန္လာေခၚမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ျဖင့္ ထီ့ေဆ့ေမ့ယြား ေဒသတြင္ ေနထုိင္လာခဲ့ရာ ႏွစ္ေပါင္းၾကာျမင့္လာေသာအခါ သဘာ၀ေဘးရန္မ်ားႏွင့္ ေနာက္ထပ္ေရႊ႕ေျပာင္းလာၾကေသာ အျခားလူမ်ိဳးစုမ်ားရန္ေၾကာင့္ ေရွးကထြက္ခြာသြားေသာ အုပ္စုေနာက္သုိ႔ ရွာေဖြလုိက္လာခဲ့ၿပီး ယင္းတုိ႔ကုိ ထီ့ေဆ့ေမ့ယြားမွ မုိ႕ထိတ္ သုိ႔မဟုတ္ မုိးထိ ေခၚ မိခင္အႏြယ္၀င္ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ား ျဖစ္လာၾကသည္ဟု သမုိင္းပညာရွင္ အမ်ားစုက လက္ခံယုံၾကည္ထားၾကသည္။

ဖထိတ္ေခၚ စေကာကရင္အုပ္စုသည္ မဲေခါင္ျမစ္ေၾကာင္း သံလြင္ျမစ္ေၾကာင္းမ်ားကုိ အဓိကအသုံးျပဳၿပီး ေတာင္ဘက္သို႕ ေရႊ႕ေျပာင္းလာၾကရာ ယေန႕တုိင္ ယုိးဒယားျပည္၊ ျမန္မာျပည္၊ ကေမၻာဒီးယားႏွင့္ ဗီယနမ္ ေတာင္ပုိင္း၊ မေလးရွားေျမာက္ပုိင္းေဒသမ်ားသုိ႔တုိင္ေအာင္ ေတာင္ေပၚေျမျပန္႕အႏွံ႕ ေနထုိင္ၾကသည္ကုိ ေတြ႕နုိင္ပါသည္။မုိ႕ထိတ္ ေခၚ ပုိးကရင္အုပ္စုသည္ ဧရာ၀တီျမစ္ေၾကာင္းတုိ႕ကုိ အထူးသျဖင့္ အသုံးျပဳၿပီး ဆင္းသက္လာခဲ့ၾကရာ ျမန္မာျပည္ျဖစ္၀ကြ်န္းေပၚေဒသႏွင့္ ကရင္ျပည္နယ္ေဒသမ်ားတြင္လည္းေကာင္း၊ ယုိးဒယားျပည္အေနာက္ဘက္ျခမ္းေဒသမ်ားတြင္ လည္းေကာင္း ပ်ံ႕ႏွံ႕ေနထုိင္သည္ကုိ ေတြ႕ရေပ မည္ ။ကရင္သကၠရာဇ္ေရတြက္ျခင္းဒုတိယအသုတ္ျဖစ္ေသာ မုိ႕ထိတ္ေခၚ ပုိးကရင္အႏြယ္၀င္တုိ႔သည္ ခမ(၇၃၉) ႏွစ္ေလာက္တြင္ ျပည္ေထာင္စုထဲသုိ႔ စတင္၀င္ေရာက္လာၿပီး ထုိကာလမွစ၍ ကြ်နု္ပ္တုိ႔ကရင္အမ်ိဳးသာ သကၠရာဇ္ကုိ သုေတသီတုိ႕ေရတြက္၍ ယခုႏွစ္ဆုိလွ်င္ ၂၇၄၈-ခုႏွစ္သုိ႔ ေရာက္လာခ့ဲပါၿပီ။သုိ႔ျဖစ္၍ ယေန႕ ကြ်နု္ပ္တုိ႔ျပည္ေထာင္စုအတြင္း ျပန္လည္ဆုံစည္းၾကေသာ ဖခင္အႏြယ္၀င္ စေကာကရင္ အုပ္စုႏွင့္ မိခင္အႏြယ္ ၀င္ ပုိးကရင္ အုပ္စုတုိ႔မွာ တစ္ခ်ိန္က ထီ့ေဆံေမ့ယြားတြင္ တစ္ရြာတည္း သို႕မဟုတ္ တစ္အိမ္ေထာင္စု တည္းေန ထုိင္ခဲ့ၾကေသာ မိဘမ်ားမွ တစ္မ်ိဳးတည္း တစ္ခုတည္းေသာ ေသြးရင္းသားရင္းညီအစ္ကုိမ်ားျဖစ္ေၾကာင္းကုိ ကရင္လူႀကီးမ်ားက ဆုံးမေျပာၾကားခဲ့ေသာ ပုံျပင္မ်ား၊ ဆုံးမစကားမ်ား၊
စကားပုံမ်ားအရ မွန္ကန္ေၾကာင္း ျငင္းဆုိစရာမရိွသည့္အျပင္ ယင္းသမုိင္းစဥ္ကုိ ပုိမုိခုိင္လုံေစသည့္ သမုိင္းအ ေထာက္အထား မ်ားက ယေန႕အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသရိွလူမ်ိဳးစုမ်ား၏သမုိင္းကုိ ေလ့လာျခင္းအားျဖင့္ ယင္းတုိ႔အနက္ ကြ်နု္ပ္တုိ႔ ကရင္လူမ်ိဳးစုမ်ား၏ အတိတ္သမုိင္းေၾကာင္းကုိလည္း မွန္ကန္စြာ ေလ့လာေတြ႕ ရိွနုိင္ပါသည္။ကရင္ဟု ေခၚတြင္ျခင္းကရင္လူမ်ိဳးစုမ်ားကုိ ပညာရွင္မ်ားက ထုိင္းတရုတ္အႏြယ္၀င္မ်ားဟု မွတ္တမ္းတင္ၾကသည္။ ပညာရွင္တုိ႔၏ တင္ျပခ်က္အရ လူတုိ႔၏ ဦးေခါင္းခြံအေနအထားႏွင့္ ႏွာေခါင္း အေန အထားအရလည္းေကာင္း၊ စကားေ၀ါဟာရ ဘာသာေဗဒအရလည္းေကာင္း သတ္မွန္ေခၚတြင ္ျခင္းျဖစ္ ေသာ္ လည္း ကရင္လူမ်ိဳးစုမ်ားမွာ ထုိ္င္း တရုတ္ အုပ္စုမ်ားကဲ့သုိ႔ပင္ မြန္ဂုိအႏြယ္၀င္ မ်ားျဖစ္ၾကသည္။

အေရွ႕ေတာင္အာရွရိွ လူမ်ိဳးအေတာ္မ်ားမ်ားက ယန္ ဟု ေခၚၾကၿပီး၊ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားက ကရင္ဟုေခၚၾကသည္။ ကရင္ဟူေသာ အေခၚကုိ မည္သည့္အခ်ိန္ကစၿပီး ေခၚၾကသည္ကုိ အတိအက်တင္ျပရန္ ခက္ခဲေသာ္လည္း ယင္းအေခၚသည္ အင္း၀ေခတ္မတုိင္မီ စတင္ေခၚထြင္ ခဲ့ဟန္ရိွသည္။ ျမန္မာလူမ်ိဳးတုိ႔၏ အယူအဆအရ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ားကုိ ရွမ္းလူမ်ိဳး(၃၀)တြင္ ထည့္သြင္း၍ မွတ္တမ္းတင္ခဲ့ရာ ေကြ႕ရွမ္းလူမ်ိဳးမ်ားကုိလည္းေကာင္း ဂြ်မ္းလူမ်ားကုိလည္း ေကာင္း၊ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ားဟု ေဒသတစ္ေလွ်ာက္ ေခၚတြင္ၾကခဲ့သည္ဟု သမုိင္းပညာ ရွင္ အခ်ိဳ႕ က ယူဆၾကသည္။အခ်ိဳ႕ပညာရွင္မ်ားက တစ္ခ်ိန္က ဧရာ၀တီျမစ္ကမ္းတြင္ ေနထုိင္ခဲ့ဖူးေသာ ကမ္းယံ လူမ်ိဳးမွားမွ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္လာသည္ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ ပ်ဴလူမ်ိဳးမ်ားအား ယေန႔ ပုိးကရင္ျဖစ္လာ သည္ ဟူ၍ လည္းေကာင္း ယူဆၾကသည္။ယေန႔ရခုိင္ျပည္နယ္ေဒသတစ္ခ်ိဳ႕တြင္ ကမ္းယံ လူမ်ိဳးအနည္းငယ္ကုိ ေတြ႕နုိင္ရာ ယင္းတုိ႔မွာ ကရင္လူမ်ိဳးမွားႏွင့္မတူေၾကာင္းကုိလည္းေကာင္း၊ ပ်ဴလူမ်ိဳးမ်ားသည္ ေပ်ာက္ကြယ္ ္သြားၿပီဟု သမုိင္းပညာရွင္အခ်ိဳ႕က ယူဆၾကေသာ္လည္း အမွန္မွာ ယေန႔တုိင္ေအာင္ ပ်ဴလူမ်ိဳးတုိ႔၏ အဆက္ အႏြယ္ကုိ ပဲခူးတုိင္းအေနာက္ဖက္ျခမ္းႏွင့္ ျပည္ၿမိဳ႕တစ္ဖက္တြင္ အႏွ႔႔ံအျပားေတြ႕ရိွနုိင္ ပါသည္။

သုိ႔ရာတြင္ ထုိသူတုိ႔အားလုံးမွာ သူတုိ႕ကုိယ္တုိင္ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားဟု ယုံၾကည္ၾကၿပီး ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားအသြင္သုိ႔ လုံး၀ေျပာင္းလဲသြားျခင္းသာျဖစ္သည္။ သုိ႕ေသာ္ ျမန္မာစစ္စစ္မ်ား ႏွင့္ အေရာင္အေသြးမတူျခင္း၊ စကားေျပာရာ တြင္ အသံ၀ဲပုံ တစ္မ်ိဳးတစ္ဖုံထူးျခားျခင္းတုိ႔ ေၾကာင့္ ပ်ဴလူမ်ိဳးမ်ားကုိ ပုိးကရင္ျဖစ္လာသည္ဆုိေသာ ယူဆခ်က္မွာ မမွန္နုိင္ပါ။ သို႕ရာတြင္ ေရွးပ်ဴယဥ္ေက်းမႈထြန္းကားခ်ိန္တြင္ ပ်ဴလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ပုိးကရင္အႏြယ္အ၀င္မ်ားတုိ႔ ေရာေႏွာ ခဲ့ၾကသည့္ လကၡဏာအေထာက္အထားကား ထည့္သြင္းစဥ္းစားရေပမည္။အဘယ့္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ ယေန႕ကရင္လူမ်ိဳးတုိ႔၏ ရုိးရာဓေလ့အခ်ိဳ႕သည္ ထုိေခတ္ ပ်ဴယဥ္ေက်းမႈ အခ်ိဳ႕တုိ႔ႏွင့္ နီးစပ္သည္ကုိ ေတြ႕ရိွ နုိင္ျခင္း၊ မည္လည္သမုိင္းတြင္ ပ်ဴမင္း မ်ား ဟူေသာ အေရးအသားႏွင့္ပတ္သက္၍ ပ်ဴမွာ လူမ်ိဳးမ်ားကုိ ေဖာ္ျပ ရာျဖစ္သကဲ့သုိ႔ ၿပဳံး ဟူေသာ အေခၚမွာ ျမန္မာစကားသံအရ ယရစ္သံပ်က္ျဖစ္၍ ပရုံး ဟူေသာအသံထြက္ၿပီး သံမွန္အေနအထားသုိ႔ေလ့လာပါက ပရုံး ဖလုံး ဖလုံ ဟူေသာ အသံမ်ားရဲ႕ မူလဇစ္ျမစ္ျဖစ္နုိင္ ၿပီး ယင္းအေခၚ သည္ ယေန႕ ပုိးကရင္ တုိ႔ မိမိကုိယ္ကုိေခၚေသာ ဖလုံ ဟူေသာ အေခၚႏွင့္ အသံထြက္တူသည္ကုိ ေတြ႕ရ သည္

ထုိ႔အျပင္ နုိင္ငံျခားသားမ်ား၏ မွတ္တမ္း၀င္အေခၚအရ ျပည္ၿမိဳ႕ကုိ ပရုံး ဟုေခၚျခင္းသည္ ယင္း ေဒသတြင္ တစ္ခ်ိန္က ယေန႕ ဖလုံ ေခၚေသာ ပုိးကရင္လူမ်ိဳးစုတုိ႔ ေနထုိင္ရာ ေဒသအျဖစ္ျဖင့္ ထင္ရွားခဲ့ေၾကာင္းကုိ ေရွးကရင္လူႀကီးမ်ားအဆုိႏွင့္ ယွဥ္ၿပီးသိနုိင္ပါသည္။ျမန္မာသမုိင္းတြင္ ပါရိွသည့္ မြန္ ျမန္မာတုိ႔ ႏွစ္ေပါင္း(၄၀) စစ္ပဲြကာလတြင္ ျမန္မာမင္းမ်ား၏ အေရွ႕ဘက္စစ္ေၾကာင္းျဖစ္ေသာ စစ္ေတာင္းျမစ္၀ွမ္းတစ္ေလ်ွာက္တြင္ အမ်ားစုေနထုိင္ေသာ စေကာကရင္ လူမ်ိဳးစုမ်ားကုိ ျမန္မာမင္းတုိ႔၏ စစ္တပ္မ်ားတြင္ ပါ၀င္ေစျခင္းျဖင့္ လည္း ေကာင္း၊ မြန္မင္းမ်ားႀကီးစုိးရာ ေဒသျဖစ္ေသာ ျမစ္၀ကြန္းေပၚႏွင့္ ေအာက္ပုိင္းရိွပုိးကရင္လူမ်ိဳးစုမ်ားကုိ မြန္မင္းမ်ား၏ စစ္တပ္တြင္ ပါ၀င္ေစျခင့္ျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ကရင္လူမ်ိဳးႏွစ္စုအား မြန္ ျမန္မာတုိ႔က ခဲြျခားေခၚ ေ၀ၚျခင္းျဖင့္ စေကာကရင္အုပ္စုကုိ ျမန္မာကရင္မ်ား၊ ပုိးကရင္အုပ္စုကုိ မြန္ကရင္ သုိ႕မဟုတ္ တလုိ္င္းကရင္မ်ား ဟူ၍လည္းေကာင္း ယေန႕တုိင္ေအာင္ တစ္ခ်ိဳ႕ေခၚေ၀ၚ ေနၾကေသးသည္။သုေတသီတစ္ခ်ိဳ႕က ေတာင္ငူ မင္းဆက္ကုိ ကရင္လူမ်ိဳးတုိ႔ စတင္တည္ေထာင္ေၾကာင္း အဆုိရိွၾကသည္။ ယင္းအဆုိမွာ မ်ားစြာ ေလၽွာ္ကန္ လွေပသည္။ အေၾကာင္းမွာ မြန္-ျမန္မာစစ္ပဲြ ကာလတြင္ စေကာကရင္လူမ်ိဳးစုတုိ႔သည္ စစ္ေရး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအ ေတြ႕အႀကံဳႏွင့္ နယ္ေျမေဒသ စုစည္းေနထုိင္မႈမ်ားေၾကာင့္ ေတာင္ငူမင္းဆက္ကုိ စတင္တည္ေထာင္ရန္ အင္အားအထူးေကာင္းမြန္လ်က္ရိွမည္မွာမလဲြေပ၊ မည္သုိ႔ပင္ဆုိေစကာမူ သမုိင္းတြင္ ကရင္လူမ်ိဳးတုိ႔ မွတ္တမ္းမ၀င္သည္မွာ ကရင္လူ မ်ိဴးတုိ႕၏ ေအးေဆးစြာ ေနထုိင္လုိေသာစိတ္ဓာတ္ႏွင့္ စည္းလုံးညီညြတ္မႈ အားနည္းေသာ သဘာ၀တုိ႔ေၾကာင့္ အျခားလူမ်ိဳးမ်ား၏လက္ေအာက္တြင္ ကာလၾကာျမင့္စြာ ေနထုိင္ၾကရကာ မိမိတုိ႔ဓေလ့ထုံးစံတစ္ခ်ိဳ႕ ႏွေမ်ာဖြယ္ရာ ဆုံးရွဴံးရျခင္းႏွင့္ တစ္ေဒသႏွင့္ တစ္ေဒသဆက္သြယ္ရန္ ေ၀းလံခက္ခဲေသာ ေနရာေဒသမ်ားတြင္ ေနထုိင္ၾကရေလသည္။

[Read More...]

ကရင္ေခါင္းေဆာင္ ထုိ႔မဲပါ။

ေရွးသေရာအခါ ထုိ႔မဲပါ အၾကီးအမွွဴးၿပဳေသာ ကရင္အမ်ဳိးသားတစုသည္ ေၿမာက္ဖက္တလႊားတြင္ေအးခ်မ္းစြာ ေနထုိင္ၾကေလသည္။ ထုိ႔မဲပါသည္ အလြန္ခြန္ အားၾကီးသူ ၿဖစ္၍ ေတာက်ား ေတာဝက္တုိ႔သည္ ထုိ႔မဲပါ၏ ေနရာသုိ႔မလာဝ့ံၾကေခ်။ တေန႔ေသာအခါ ထုိ႔မဲပါ၏ အားခြန္ဗလ အေၾကာင္းကုိ မသိေသာ ေတာဝက္ၾကီး တေကာင္သည္ ထုိ႔မဲပါ ေနထုိင္ရာ အရပ္ရွိ ယာခင္းမ်ားကုိ ဝင္၍ ထုိ႔မဲပါ၏ တပည့္ သားေၿမးမ်ား စုိက္ပ်ဳိးထားေသာ ေကာက္ပဲ သီးႏွံတုိ႔ကုိ ဖ်က္ဆီးေလသည္။ တပည့္သား ေၿမးမ်ားလည္း ထုိ႔မဲပါထံလာ၍ အုိ-ဖခင္ အလြန္ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ေကာင္းေသာ ေတာ ဝက္ၾကီး တေကာင္သည္ အက်ြႏု္ပ္တုိ႔၏ ယာခင္းမ်ားကုိ ဖ်က္ဆီးေလၿပီ။ ထုိေတာဝက္ ၾကီးကုိဆုံးမပါေလာ့ဟု တုိင္ၾကေလသည္။
ထုိ႔မဲပါလည္း ေကာင္းၿပီဟု ဆုိ၍ ေတာဝက္ၾကီးရွိရာသုိ႔ သြားေလ၏။ ေတာဝက္ ၾကီးသည္ ထုိ႔မဲပါကုိ ၿမင္ေသာအခါ ေဒါသအမ်က္ေခ်ာင္းေခ်ာင္းထြက္၍ မာန္စြယ္ၾကီးကုိ ထုတ္ကာ ထုိ႔မဲပါအား ပက္ေလသည္။ သုိ႔ရာတြင္ ေတာဝက္ၾကီးက မပက္ႏုိင္ခင္ပင္ ထုိ႔မဲပါ သည္ ေတာဝက္ၾကီးကုိ လက္နက္ေလးၿမွား မသုံးဘဲ မိမိ၏ လက္ရုံးၿဖင့္ထုိးသတ္လုိက္ရာ ေတာဝက္ၾကီးေသေလသည္။

ေတာဝက္ၾကီး ေသေသာအခါ ထုိ႔မဲပါသည္ ဝက္မာန္စြယ္ကုိသာ ယူေလသည္။ ထုိ႔ေနာက္ ဝက္မာန္စြယ္ကုိ ေခါင္းၿဖီးေသာ ဖီးငယ္ ၿပဳလုပ္၍ ေဆာင္ထားေလသည္။ ဝက ္မာန္စြယ္၏ တန္ခုိးေၾကင့္ ထုိ႔မဲပါသည္ ခ်က္ၿခင္းပင္ ႏုပ်ဳိလာေလသည္။ ခြန္အားဗလလည္း ပုိ၍ၾကီးလာေလသည္။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာေသာအခါ ထုိ႔မဲပါ၏ ေနရာတြင္ လူဦးေရ တုိးတက္လာေလ သည္။ အခ်ဳိ႕ေသာ တပည့္ သားေၿမးမ်ားသည္ ထုိေနရာ၌ မေနလိုၾကေတာေခ်။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ထုိလူတစုသည္ ထုိ႔မဲပါတံသုိ႔သြား၍ အုိ-ဖခင္ `ဤေနရာကား ေန၍ မဆံေတာ့ပါၿပီ၊ ကြ်န္ ေတာ္တုိ႔ တစုသည္ ေတာင္ဘက္တလြွားသုိ႔ ေၿပာင္၍ ေနလုိၾကပါသည္။ ေတာင္ဘက္ တလွြားတြင္ ၿမစ္ ေခ်ာင္း အင္း အုိင္ မ်ားေပါသည္ဟု ၾကားရပါသည္။ ေတာင္ဘက္တလြွား သုိ႔ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔သြားပါရေစဟု အခြင့္ေတာင္းၾကေလသည္။
ထုိအခါ ထုိ႔မဲပါက ေကာင္းၿပီ။ ေတာင္ဘက္တလြွားသုိ႔ ငါ၏တပည့္ သားေၿမးတစု ေၿပာင္းလုိပါက ငါကုိယ္တိုိင္ ေခါင္းေဆာင္၍ ေခၚပါအံ့ဟု ဆုိေလသည္။ ထုိ႔ေနာက္ထုိ႔မဲပါ သည္ တပည့္ သားေၿမးတစုက္ုိ ေခါင္းေဆာင္၍ ေတာင္ဘက္တလြွားသုိ႔ ဆင္းလာေလ သည္။ လေပါင္း ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ ၾကာေသာအခါ သဲေရ တသြင္သြင္ စီးလ်က္ရွိေသာ သဲေခ်ာင္းၾကီး တခုသုိ႔ ေရာက္ၾကေလသည္။ တပည့္ သားေၿမးမ်ားသည သဲေခ်ာင္းၾကီး၏ ကမ္းပါး၌ ခရုမ်ား ဖမ္း၍ အုိး၌ ထည့္ကာ ၿပဳတ္ၾကေလသည္။ က်က္ေသာအခါ ခရုခံြထဲမွ အသားကုိယူၾကေလသည္။ တပည့္ သားေၿမးမ်ားသည္ အသားကုိေကာင္းစြာ မယူတတ ္ၾကသၿဖင့္ အလြန္ ေႏွာင့္ေႏွး ၾကန္႔ၾကာေလသည္။
ထုိ႔မဲပါသည္ ေႏွာင့္ေႏွးၾကန္႕ၾကာသည္ကုိ မၾကိဳက္္ေခ်။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ထုိ႔မဲပါက ငါေရွ့က သြားႏွင့္မည္။ သြားေသာအခါ ငွက္ေပ်ာပင္မ်ားကုိ ခုတ္၍ လမ္းရွင္းသြားမည္။ အသင္တုိ႔ စားေသာက္ၿပီးၾကေသာအခါ ငွက္ေပ်ာငုတ္မ်ားကုိ ၾကည့္၍ အမွီလုိက္ခဲ့ၾက ေလာ့ဟု တပည့္သားေၿမးမ်ားကုိ ေၿပာ၍သြားႏွင့္ေလသည္။
တပည့္ သားေၿမးမ်ားသည္ သဲေခ်ာင္းၾကီး၏ ကမ္းပါးတြင္ ခရုမ်ားကုိ အားရေအာင္ ဖမ္းၾကေလသည္။ ထုိ႔ေနာက္ အားရေအာင္ၿပဳတ္စား၍ ေနထုိင္ၾကေလသည္။ ထုိသုိ႔ေန ထုိင္ၿပီးၾကေသာအခါ မွာမွ ထုိ႔မဲပါေနာက္သုိ႔ လုိက္ၾကေလသည္။ သုိ႔ရာတြင္ ထုိ႔မံပါ ခုတ္ခဲ့ ေသာ ငွက္ေပ်ာငုတ္မ်ားမွ အေညွာက္မ်ားထြက္၍ ငွက္ေပ်ာပင္ၾကီးမ်ားပင္ ၿပန္ေပါက္ၾက ေလၿပီ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ တပည့္ သားေၿမးမ်ာသည္ မသြားတတ္၊ မလာတတ္ၿဖစ္၍ သဲေခ်ာင္း ၾကီး၏ ကမ္းပါးအနီးအနား၌ စခန္းခ်ၾကရေလသည္။ ထုိသဲေခ်ာင္းၾကီးသည္ သံလြင္ၿမစ္ ၿဖစ္သည္ဟု အခ်ဳိ႕က ဆုိၾကေလသည္။ ထုိ႔မဲပါမွာကား ဝက္မာန္စြယ္ ဖီးကုိ ဦးေခါင္း၌ စုိက္ကာ ေရွ့သုိ႔သြားၿမဲတုိင္း သြားေလသည္။
ေစာခု္မိက္

[Read More...]

ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္ ေဍဆု္ဏယ္အင္းဏယ္အ၀္လု္ဖး

ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္ ေမာ၀္ၟထာ္ ဖါၟထာ္လု္ဖး လု္အု္၀ီၟဍးအုိ၀္ ဆု္ဏယ္အင္းအွ္ေ၀့ အိင္ ေဒ၀တၜ သိင္းဆာၟ ေခါဟ္လံင္ ဆာၟသယ္ဏွ္လွ္။ လင္သိင္းခင္းထာ္၊ ပု္က်ာဍဳဂ ္အင္းလု္ ဏိင္းဏီ့႓ႜင္၊ ဆု္ယ၀္ထင္းသင့္ လု္႓ႜင္၊ဆု္ဆုိင္လင္သင့္ လု္႓ႜင္ဏွ္လွ္။ ပု္က်ာဍဳဂ္အင္းအု္ဆး ဏွ္ဍ၀္ ေဍသာ္ေဍေမ၀္ေဍဆု္္ဖၚဆု္ယးသယ္ဏွ္လွ္။

လု္ခါင့္ လု္ခါင့္ယုိ၀္ လင္သိင္းခင္းထာ္ဏွ္ ကါင္ဖါထင္းသာ၀းဖႜင့္လု္မိင္ ေဍပ၀္ၟလု္မိင္ ဏွ္လွ္။ ၀းဖႜင့္လ္ုမိင္ဏွ္ ဍဳဂ္အင္းပု္က်ာသိင္းဆာၟ ေဍေမ၀္၊ ေမ၀္ေသ၀္၊ေမ၀္အာင္၊ ေကာဟ္ ႏြာဲသးသာသယ္ဏွ္ ကုိ၀္ေ၀့၀းဖႜင့္ဏွ္လွ္။ လင္သိင္းခင္းထာ္လု္မိင္ဏွ္ဍ၀္ ႓းလင္ေဍသာ္ေဍ ဆင့္သယ္ဏွ္ ကုိယ္ေ၀့လင္ပ၀္ၟဏွ္လွ္။ ႓းအု္ခါ့တု္၀ါ္န္႔ေဖါဟ္ သယ္ဟွယ့္ေဆာတ္္ဆို္င္ ဆင့္ ေမာ၀္ၟဖါ့ သာ္လု္ကံင္ ကုိ၀္ၟဟွိင္ေဍဏွ္လွ္။ ဆင့္ဏွ္ေထ၀္ခြိက္အ္ုဆံင္းဆိင္းၿပင္ အင္းဃွဳဲၟမိင့္ ၀ယ္ေဍထီ့ခႜင့္ ထီ့လးလု္ပါ့ အု္ရၜ႓ႜါဏွ္လွ္။ ပ၀္ၟေခါဟ္ဆာၟ အင္းမာေဏ၀္ၟအု္သုင္းအု္သာ အ္ုေနာတ္၊ အု္ဍာ္ခီ့၊ခယ္လင္ေဍသာ္၊ ေဆာတ္ဖးဍဳဂ္အင္းသိင္းခင္းထာ္ ေအဟွံင္ ဏွ္တာၟ တု္၀ါ္န္႔ ေေဖါဟ္လု္္ဖး ႏုက္လင္အင္း ဆင့္ယး အ၀္ပ်ေဍသာ္ၿပာၿပာဏွ္လွ္။

ေအဟွယ္ဟွာဟွာ ကုိ၀္႓ေအးယာ႓းေအး ႏုက္လင္အင္းပ်ကဲေ၀့ ကုိ၀္ဟွာေဍ ဏွ္လ္ွ္။ပု္က်ာသိင္းခင္းထာ္ ေဍဆင့္ ယးဏွ္ဍ၀္ ေအထင္း႓ါဏင္ၟသုိင့္ဏိင္း ပု္က်ာေဍဆင့္ ယးေဏ၀္ၟလုိင္ေအး ႓းပု္က်ာဍဳဂ္အင္းထာင္ေဍထုိ၀္ ယးဏွ္ လွ္။ တု္၀ါန္႔ေဖါဟ္သယ္ ထုဂ္ ထင္းဆုိင္ေစ၀္၊အု္ယွာထုက္ လု္ဟွိင္းလု္သိက္၊ ႓းဃွဳဦေဏ၀္ၟထုိ၀္ ႓းဖု္ယာၟသိင္း ခင္း ထာ္ ဏွ္လွ္။ ထုိ၀္ယးဏွ္သီး ႓းအင္းဃွဳဲၟမိင့္ထု္ိင့္ဍဴသာ့ အု္႓ႜာေဆ၀္ၟလွ္။ ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္သုဂ္လင္သာ လု္ထ၀္႓းလု္ ထ၀္ ထံင္လင္ထာင္ခါန္ၟပု္ယင္ဖုိင္လု္႓ႜင္၊ ဆု္ဏယ္ အင္းဏယ္အ၀္ကါင္ဖါထင္းသာ အွ္အးမိင္ေဆ၀္ၟလွ္။ လင္ပ၀္ၟ၊ လင္သိင္းခင္းထာ္သီး ကါဍာ္ ေအး၊ ဆု္ပၞင့္တြါန္႔ ကု္ဆာၟေဖါဟ္ ကု္ဆာၟဖါေဍာဟ္သီး ဏယ္အင္းပူဇၜဍဳဂ္အင္းပု္က်ာ ေဍဆး အင္းဆအ၀္သီး အွ္လု္ဏင္လွ္။ လု္ဏင္ဏွ္ ဖူု႔ဖါေဍာဟ္ဟု္စာ္အိင္ရုကၡဇုိ၀္းဏွ္သီး ဏယ္အင္း ပူဇၜ ပါေဍာဟ္ယုဂ္ယာန္းေ၀့လွ္။

ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္လု္္ဖး ဆု္၀ီးဆု္လာအွ္ ဏယ္အင္းဏယ္အ၀္ေ၀့လွ္။ သီ့ဟွံင္႓း ထာင္အွ္ ဏင္ၟက်းဍ၀္သီး ဏယ္အင္း ေ၀့လွ္။ ဆု္ဖုူ႔ဆႝး တု္ရယ့္တု္ခါ ဏါထီ့ဏါေက်ာဟ္ တယ္ဖႜာဲ၊ ဆု္မိုင္ဃွာၟအွ္သီး ဏယ္အင္းေ၀့လွ္။ ယွဳဂ္ေဏ၀္ၟဖ်င္ၟ ေဏ၀္ၟ ၀ီးလာဟွာ႓းေယွာတ္ ထာင္ ၀ီးလာ ႓းခါင္ၟထာင္စူးသီး ဏယ္အင္းေ၀့လွ္။ ဟွိင္းဆာၟေဖါဟ္သယ္ အင္းေမ၀္ အ၀္ထီ့ခါ့ ဟွိင္းဆာၟေအကု္ေဆွ္ဏင္ၟဟွာစာ္႓ုိ၀္ ႓းေလ၀္ဆု္အွ္သီး ေလ၀္လုိင္ေအး ႓းမာဆု္ဖၚဆု္မာ အွ္သ္ီး လု္ဏီဏွ္ေလ၀္လုိင္ေအး မာလုိင္ေအးလွ္။ ေလ၀္္ဆု္ဖုိင္သာ ေခ၀္႓င္ေအဖူ႔ေထံစာ္႓ုိ၀္ ေလ၀္လုိင္ေအး ဟွယ့္ထာင္ကု္ဍာေဆ၀္ၟလွ္။
ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္သီးယုိ္၀္ ဆု္ဍဴးဆု္ဃွဳဲးအွ္ေ၀့အးမိင္ေဆ၀္ၟလွ္။ ဆု္ဟွယ့္သုဂ္ထင္းဟွိင္း ဖုိင္စာ္႓ုိ၀္ ႓းေဖွ္လင့္ ၀ူ႕ဆး၊ အာင္သာ၊ ယာ့႓င္ ႓းဃွဳဲးထာင္ဟွိင္းဏွ္လွ္။ ဆု္မူးဆု္ခြါ႕ထင္း ယွာၟဟွံင္ လု္တာင္ေဟွ၀္႓းဆု္ဍာ္႓းစာ္႓ုိ၀္ ႓းဟွယ့္ ဃွဳဲဲးဟွ္ိင္း ႓းေဖွ္လင့္ဆ္ုဍဴးေဆ၀္ၟလွ္။ ဃွင့္အွ္ယုဂ္ စာင္းလင္ဃွင့္လံင္ေအး ဖူ႕လင္ဟွိင္းဖုိင္ ေဖံ႓းဟွိင္းထုင္း၊ လာင္းေယွာ၀့္း႓း ဟွိင္းထုင္း သယ္သီး႓းေဖွ္လင့္ဆု္ဍဴး ႓းဃွဳဲးထာင္ဟွိင္း ဏွ္ေဆ၀္ၟလွ္။ ဟွိင္း႓းဏင္ဏင္ ဆု္ဍဴးဆု္ဃွဳဲးအွ္ေအးလွ္။
ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္ဟွယ့္လင္ထံင္လင္ခါန္ၟပု္ယင္ အွ္မုတၱမ မာ့ဆၞာ္ေအာ၀္ ကရဏၰကခါန္ၟ သုဘိႏၷနဂရဍဳံ သုဓမ္ဖုိင္ခါ့ က်ာ္ေဂါတမ ဟွယ့္ကု္ညာေဒသစာရီ တြ၀့္လင္ဓ၀္ၟဟွဳိ္င့္႓းေ၀့ဏွ္ ဏယ္အင္းက်ာ္ကဲထင္း၀ယ္ ေ၀့ဗုဒၶဘာသာဏွ္ လွ္။ ဃႊာဍဳံယင္လု္စြဲ တုင္ၟဒကာေဍႛဣသိသီ ဟကုမာရသယ္ မဟာဏိ္င္းသာထာ္ ၁၁၁-ဏိင္းဏွ္ တာင္ထင္းကႜံင္ ပႜဳဂ္လင္က်ာ္ေခါဟ္သူ႔ အွ္လာင့္ခါြဲကၶင္(ၿဂိင္)ဍင္ဍီးဏွ္တာၟ ကုိ၀္ေ၀့ကႜံင္ၿဂိင္ၟကၶင္ဏွ္လွ္။ လု္ခါင့္လု္ခါင့္ယုိ၀္ ကႜံင္ၿဂိင္ၟ ကၶင္ဏွ္ ဆု္ကုိ၀္ထာင္ေဍကႜံင္ခြဲါကၶင္ဏွ္လွ္။
ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္သီးဏယ္အင္းဏယ္အ၀္ က်ာ္လူၟက်ာ္ထာ့ကဲ၀ယ္ဗုဒၶဘာသာဏွ္ အု္ ထာ္႓ံင္အွ္၀ယ္ယိက္ယုဂ္္လွ္။ တႜာပညာဆာၟေက၀္ ေအဍီ ႏုဦ႔ယာဍံင္(ခုႏွစ္ရာစု) ဏိင္းဏွ္ ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္သယ္ဏယ္အင္းက်ာ္ ဓ၀္ၟ သင့္ ကဲထင္း ဗုဒၶဘာသာသီး လ၀္ေ၀့ေဆ၀္ၟလွ္။ ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္ကဲထင္း၀ယ္ ဗုဒၶဘာသာဏွ္ ေဍေယာ၀္ဆုိ္ဒ္ေဖါဟ္သယ္ ဖုိင့္ဃွင္ သီး ဟု္လ၀္ ကဲေ၀့လွ္။ လာၟဏင့္႓ုိ၀္ ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္အွ္မိင္လေခါဟ္လံင္ကႜာလု္ဖးဏွ္ ဏယ္အင္က်ာ္ သယ္အ္ွ္ဍာ္ ေအး ဏယ္အင္းေ၀့ဆု္လင္ပ၀္ၟ ဆု္အင္းဃွယ္သယ္ဏ္ွ္လွ္။
လု္ခါင့္လု္ခါင့္ယုိ၀္ ေကာဇာဏိင္းသာထာ္ ၉၁၆-ဏိင္းဏွ္ အွ္ဍဳံဌာန္႔၀ တု္ပုဦဓူ၀ံဏွ္ ဟွယ္လင္႓ါကႜံင္ ထံင္လင္ကႜံင္ ္ခြဲါကၶင္ဟွံင္ စာင္းလင္ဍဳိ၀္ေမ၀္ တ၀္႓ုံတု္၀ါန္႔ဖုိင္ဏွ္ တြါန္႔ ေဖါဟ္လု္ဖး ႓အု္ထ၀္မု္လင္သိင္းခင္းထာ္ေလ၀္ ေဆာတ္ ကုံသာလု္ကံင္ ဆင့္ေမာ၀္ၟဖါ့ ကုိ၀္ ဟွိင္ေဍဏွ္လွ္။ တု္ပုဦဓူ၀ံဍးဆု္ဏွ္ အင္းစာေယာ၀္ၟေ၀့ ခီ့ထာ္ခင္း႓ံင္ ေသွ္ယာ့႓း အု္ဟွာင္ၟ အု္က်ံင္း အု္ဖႜံင္လုက္္ဆိင့္လု္႓ႜင္ လ၀္ေဖွ္တြါန္႔ေဖါဟ္ဆာၟလု္ဖးဏွ္ ဏု္သီးလင္ပ၀္ၟေဍသာ္ ေဍဆင့္ယုိ၀္ ႓းသီ့ေဍဆု္သုင္းဆု္သာ ဆု္ဍယ္႓ါအးေ၀့လွ္။ ဆု္ဍယ္႓ါေ႓့လု္အွ္႓းသုိ၀္ မု္အင္း တာင္ေဖွ္ဏု္သီး တာင္ထင္းေဍကႜံင္ ပူဇၜကု္လုိ၀္မာ႓ုံးသာ့ ေဍ၀ူ႔ဆးအာင္သာ ဖႜ၀္သးထီ့သယ္ ဏ္ွ လ၀္ေဖွ္ေ၀့ဟွံင္ သိင္းပ၀္ၟဖါေဍာဟ္ဆုဂ္ကႜဳံခင္းထာ္ တု္ပုဦေလ၀္ေဆာဟ္ဖး ပဌာန္းလု္႓ႜင္ ပ၀္ၟကု္ဆာၟဆႝးဖါေဍာဟ္ ဖူ႔လင္စာင္းဟွာေ၀့လွ္။
ေလ၀္လင္အွ္ေ၀့လု္ေကာ၀္မိင္လလု္ေကာ၀္ဏွ္ ဆု္ကုိ၀္ထာင္ေ၀့ ေဍေကာ၀္ဏး ခံင္ၟ႓ုို၀္ဏါင္းယုိ၀္ဍာ္လွ္။ ဆု္ေလ၀္စုဂ္ခြိ္က္ကုံ ဆင့္သုဂ္ေကာ၀္ေဖါဟ္ဏဏွ္ ဆ္ုကုိ၀္ေဏ၀္ၟ ေဍေကာ၀္ဆင့္သုဂ္ အွ္လင္ေထံေဏ၀္ၟမိ္င္ေ၀့ ခံင္ၟ႓ုိ၀္ဏါင္းယုိ၀္လွ္။ ခုက္လင္ခြိက္ သိင္း ဆုဂ္ကႜဳံဟွံင္ တာင္ထင္းကႜံင္ ႓းခ့ါဆု္လင္ပ၀္ၟဏွ္ ဆ္ုေလ၀္ပူဇၜမာ႓ုံးသာ့ ကႜံင္ေဍ၀ူ႔ဆးအာင္ သာဏွ္လွ္။ ဆု္မူးဆု္ခြါ႕ထင္းယွာၟလု္႓ႜင္ ႓းေလ၀္ကု္လုိ၀္ကႜံင္ ေဍ၀ူ႕ဆးအာင္သာဖႜ၀္သးထီ့ ႓း႓ါယွံင္လင္ထုိင့္မာ့၀ါ ဏီ့ဟွာဏွ္လွ္။ ကႜံင္ဏွ္ ကုိ၀္ေ၀့ကႜံင္ဓူ၀ံ့ဏွ္လွ္။ လု္ခါင့္ယုိိ၀္ ဆု္ကုိ၀္ ထာင္သာ့ ကႜံင္ဓူေ၀့ ဏွ္လွ္။
ဆု္ထုဂ္႓ႜဳဂ္ခြိက္ ဆု္လင္သိင္းခင္းထာာ္ ဆု္လင္ပ၀္ၟ ဆု္တာင္ထင္းကႜံင္ ေလ၀္ပူဇၜ ႓းယွံင္ ကႜံင္ဓူေ၀့ ထူရုူ႕ဏွ္ အွ္္ ထ၀္ၟေဏ၀္ၟေ၀့လု္႓ႜင္ လု္ခါင့္ယုိ၀္ လာဲထင္းအးထင္း တာင္ ထင္းကႜံင္ဓူေ၀့အးထင္း ထင္း႓ါမိင္ေ၀့ လ္ုလံင္ၟကါင္ သၞိင့္ဍဳိ၀္တြါန္႔ သယ္အုိ၀္လွ္။ ဓူေ၀့ထုူရူူ႕ ဏွ္ မြာဲေ၀့ထုဂ္႓ႜဳဂ္ခြိက္ဆု္လင္ပ၀္ၟဆု္လင္သိင္းခင္းထာ္ဏွ္လွ္။

လု္ခါင့္ယုိ၀္ ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္ဖါၟထာ္ အွ္ဌာန္႔၀ဖုိင္ ဣသိခံင္.ေယာတ္ဏွ္ဍ၀္ ပၱံင္အင္း တာင္ထင္းထာင္းေ၀့ တႜာ ဂုဏ္ ဆု္ဏယ့္အင္းမာေဏ၀္ၟ လု္မိင္ဍ၀္လွ္။ ေအဏယ္အင္း တႜာ ဂုဏ္စာ္႓ုိ၀္ ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္ထူရူ႕ပူဇၜ႓ါ ေမာ၀္ဖါၟ၀ီးလာ ဟု္စာ္ ဆု္အင္းဃွယ္ဏွ္ ႓းမာလုိင္ ေအးလွွ္။ ေအႏုက္လင္တႜာဂုဏ္စာ္႓ုိ၀္ ေလ၀္တႜာဂုဏ္ ဣသိဘာၟ ထံင္တႜာ ဂုဏ္ ဣသိအွ္ ဏွ္ ယု္ယုိ္၀္အင္းဃွယ္ထူရူ႕ဏွ္စုဂ္ခြိက္ယုဂ္ ယ္ုဏယ္အင္းတႜာဂုဏ္ယုဂ္ လ၀္ဟွဳိင့္ဟွံင္ စုဂ္လင္ ခြိက္လုင္ၟကႜယ္ဃွဳဦဟွိင္းေဖါဟ္ဆာၟအွ္ဏွ္ဟွံင္ ကဲထင္းေ၀့တႜာဂုဏ္ဏွ္လွ္။ တႜာဂုဏ္ ဏွ္ မြာဲေ၀့ထုဂ္႓ႜဳဂ္ခြိက္ ဆု္အင္းဃွယ္ထူရူ႕ဏွ္လွ္။
လာဲကယ္ဏွ္ဍ၀္ ၁၂၂၂ -ဏိင္း၊ ခု္ေရံ ဏိင္းသာထာ္ -၁၈၆၁-ဏိင္းဏွ္ ဟွယ့္ကဲ ထင္းေ၀့လွ္။ လာဲကယ္ဏွ္ မူၟသာ္သ၀့္လု္ဏီဏွ္အွ္ပြၚ ေလ၀္ထင္း႓ါကႜံင္ ၀င္၀ုတ္ဏွ္လွ္၊။ ပါလၜစုိ၀္ ႓ါေ၀့က်ာ္အရိယာဏွ္လွ္။ ဖႜဳံဆုိ္ဒ္ေဖါဟ္ ထူရူ႕လင္ပ၀္ၟ အင္းဃွယ္လု္ဖးဏွ္ ထုဂ္႓ႜဳဂ္ ခြိက္ေ၀့ လုက္္ဆိင့္ဏွ္လွ္။ လာဲကယ္ လိက္ဆင့္ေ၀ံဏွ္ ပၱံင္အင္းတာင္ ၀ယ္ေ၀့လွ္။ လာဲကယ္ ထူရူ႕လိက္အွ္ေ၀့ဏီ့ဆီ့ဃွဴ႕ထူ႕ဏွ္လ္ွ။
လု္ပၚစံင္ကႝင့္ လာ့သႝဳိ၀္းတြါန္႕သယ္ခ၀့္ဏွ္ ဆု္ဏယ္အင္းလံင္ပ် ဖါ့အူး႓ႜဲဘာသာ့ အွ္ေ၀့ လု္ဏင္ေဆ၀္ၟလွ္။ ဆု္ဃွာၟဃွံင္အု္ဟွင္ၟ ကႜံင္ေစတီသယ္ ဏယ္အင္းေအး ႓ါပူဇၜဍး ေ၀့အု္သီးေ၀့ ဖါ့အူး႓ႜဲဘာသာ့ဏွ္လွ္။ ဆု္ဏယ္အင္းဖါ့အူး႓ႜဲဏွ္ အွ္ေ၀့ယွာၟခုိ၀္းလွ္။

ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္ေမာ၀္ၟထာ္၊ ဖါၟထာ္လ္ုဏင္ဏွ္ဍ၀္ ဏယ္အင္းမာေဏ၀္ၟေ၀့ ခု္ေရံဘာၟ သာ့ဏွ္လွ္။ ခု္ေရံဏိ္င္း သာ ထာ္၁၈၂၈-ဏိ္င္း၊ လာေမ ၁၆ သင့္လ္ုဏီဏွ္ ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္ဖါၟထာ္ မာန္သာဖ်ဴဏွ္ ထု္၀ယ္ဍဳံဖုိင္ဏယ္ အင္းခု္ေရံ ဍဳိ၀္႓ို္င္္၀ီၟသာ လု္ယာ့ထုက္ဏွ္လွ္။ လု္ခါင့္လု္ ခါင့္ယို၀္ ဖႜဳံဆုိ္ဒ္ေဖါဟ္ေမာ၀္ၟထာ္၊ဖါၟထာ္လု္ဖး ဏယ္အင္းထာင္ ခု္ေရံဍဳိ၀္႓ုုိင္လင္သာ ႏုက္ လင္ခု္ေရံဘာၟသာ့ အးထင္းေ၀့လွ္။ ေအဏယ္အင္းခု္ေရံဘာၟသာ့ဏွ္ ဖႜဳံဆု္ိဒ္ေဖါဟ္ ထူရူ႕ အင္းဃွယ္ ခါင္းစူူး လင္ပ၀္ၟ၊ လင္သိင္းခင္းထာ္သယ္လုက္ဆိင့္လု္ဖးဏွ္ မာေ၀့ဏင္ၟမိင္ လုိင္ေအးလွ္။
ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္ဖါၟထာ္ ဖူ႔ပိက္ဆင့္ အင္းတာင္ပၱံင္လင္၊ စ၀္ေဂ်န္ဆင္ဍီဖုိ၀္းေမန္း တာ္ ေခါဟ္ ၿဗဟၼစုိရ္ဂုိဏ္္း ဘာၟသာ့ ၀ါဒ ဆု္ဏယ္အင္းမာေဏ၀္ၟအ္ွ္လု္ဏင္ဏွ္ေဆ၀္ၟလွ္။ ၿဗဟၼစုိရ္ဘာၟသာ့ဏွ္ ဖႜဳံ႓င္ကႜင္းေဖါဟ္ကုိ၀္ပ်းေ၀့ ေဍသတွ္ ဏွ္လွ္။ အု္ခ၀့္ပု္ယ၀့္ ႓းအွ္ေကွ္ သုင္းသာတ၀္ကုိ၀္ၟဆုိ၀္ေဍဏွ္လွ္။ တံင္အုူကႝင့္ ႓ြယ္ဆုိ္ဒ္ေဖါဟ္ဏယ္အင္းအးေ၀ လွ္။ ဘာၟသာ့အု္ေခါဟ္ကႜဳိင္အွ္ေကွ္ေ၀့ မ၀္႓ီဍဳံ စံၿပတြါန္႔ဖုိင္ဏွ္လွ္။
ဖႜံဳဆုိဒ္ေဖါဟ္ဖါၟထာ္ ယွင္ေခါဟ္လံင္ လု္ဏင္ဍ၀္ ဏယ္အင္းေ၀့ဘာၟသာ့ အွ္ လု္မိင္ ကုိ၀္ေ၀့ေဍ႓ႜင္းဏွ္လွ္။ ဟု္သုင္းဟု္သာဏွ္ ႓းအွ္ေကွ္ေ႓့ခိင့္သုိ၀္ ေဖွ္လင့္လင္၀ါင့္႓း ဏင္ၟခ၀့္ေအး။ ႓းအွ္ေကွ္သုင္းသာ ေအတ၀္လံင္ ကုိ၀္္ဆုိ၀္ေဍေဆ၀္ၟလွ္။ ႓ႜင္းဆု္ဏယ္ အင္း ဏွ္ ေဍသတွ္ ဆု္ဏယ္အင္းဏွ္ ႓းဍံင္ေလာဟ္သာကးေဆ၀္ၟလွ္။ ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္သီးလု္ဖး အွ္ လင္ဍာဆိင္းၿပာ လု္အီစံင္းအုိ၀္ဖါအု္ေခါဟ္က်ံင္ ဆု္ဏယ္အင္းမာေဏ၀္ၟဘာၟသာ့၀ါဒသီး ကါင္ဖါသာအွ္အးမိင္အးစိင္ေဆ၀္ၟလွ္။ စွ္ဆံင္းမံင္းအင္းဏင္ခိင့္ဖါ ေအထီ့ဆာ လု္ဏယ္ အင္းသာနုိင္လံင္ ပ်ေဏ၀္ၟ ကဲေ၀့ဍးလွ္။

စ၀္အဲဆုိဒ္(႓ုံးကု္တိက္)

[Read More...]

ခႜါင္ထာင္ဖႜဳံ-

ပု္ေ၀့ဍးယို္၀္ မြာဲအု္ဖႜဳံေဖါဟဆု္ တုင္ၟပါင္လင္သာေအအွ္ဏွ္စာ္႓ုိ၀္ ပု္ေ၀့ဍးလု္ဖး ႓းခႜါင္ေ၀့ ဍးဖႜဳံဆု္ခႜါင္ဏွ္္လွ္။ ႓းလဲစာ္႓ုိ၀္ ခႜါင္ဖႜဳံဆု္ခႜါင္ လု္႓း႓းဏွ္ မာေလာဟ္လိက္္ဖႜဳံသီး မု္ေသွ္႓း ယ၀့္ဏွ္မြာဲေအး။ စင္႓ုိ၀္ဏွ္ ဆု္ခႜါင္ယုိ၀္ မြာဲအု္ဓိကပဓာနလွ္။ ခႜာင္ဖႜႜဳံဆု္ခႜါင္လု္႓း႓း ဟု္လ္ုဟွာ ဏွ္ ပ၀္ၟဖႜဳံလိက္႓းလာၟဏင့္သီး ဏးေ၀့အု္ခ၀့္ပု္ယ၀့္မု္ေသွ္ဏွ္မြာဲေအး။ ႓းလ၀္ပၞာ့အ္ုဍံင္ စာ္ ႓ုိ၀္ ေယာ၀္(တု္လုိင္)ဆုိဒ္ေဖါဟ္လု္ဟွာဏွ္ ပ၀္ၟလာၟဏင့္ဖႜဳံလိက္႓းသိီး ခႜါင္ဖႜဳံလု္႓း ႓းအ္ု ေခါဟ္က်ံင္ ေ႓့ဏးေ၀့အ္ုခ၀့္ပု္ယ၀့္ လု္ေသွ္ ႓းသုိ၀္ဏွ္ေဆ၀္ၟလွ္။
ခႜါင္ဖႜဳံေအ႓းဏွ္စာ္႓ုိုိ၀္ မာေလာဟ္လိက္ဖႜဳံသီးယ၀့္ေ၀့ေဆ၀္ၟလွ္။ ပု္ေ၀့သီးလ္ုဖး ေအခႜါင္ဖႜဳံဆု္ခႜါင္ အးအးေလံဏွ္စာ္႓ုိ၀္ ပု္သီး ပု္ဖႜဳံဆု္ခႜါင္ယုိ၀္ ဆုိဒ္ေဖါဟ္ဃွာၟဃွံင္သီး မု္႓း ပါေဍာဟ္ေ၀့လွ္။ မု္႓းသီ့ကႜီေ၀့လွ္။ မု္႓း႓ုိဒ္ရုိဒ္ေ၀့လွ္။ မု္႓းအွ္ေကွ္ေ၀့ အု္ေဍာဟ္ အု္မူၟ ဏွ္လွ္။ ပု္သီးေအခႜါင္ထင္းထာင္ ဖႜဳံဆု္ခႜါင္ အးအးေလံခုိတ္လု္ဖိုိင့္ လု္ပု္သီးဖႜဳံဆု္ခႜါင္ ကႝင့္၀ုင္ၟဖုိ္င္ဏွ္ ဆု္ခႜါင္ဖႜဳံးအင္းလယ္သာ (ပရိယာယ္စကားလုံး) မု္အွ္အးထင္းေ၀့လွ္။ ဆု္ခႜါင္ဖႜဳံးအင္း လယ္ သာ ေအအးထင္းဏွ္ ပု္သီးဖႜဳံဆု္ခႜါင္ယုိ၀္ ေဍဆုိဒ္ဃွာၟဃွံင္ဘာၟသာ့ဆု္ခႜါင္ဏွ္မ၀့္မွ္ မု္ဖႜဟ္ ထု္ယ၀္ၟ မု္ေဍာဟ္ယွာၟထင္းထ၀့္စီကႜာေ၀့လွ္။

ပု္ဖႜဳံဆ္ုခႜါင္္ဖႜဳံးအင္းလယ္သာ ေအလ္ုအွ္လုိင့္ဃွဦဳဍာ္႓းစာ္႓ုိ၀္ ပု္ဖႜဳံေဖါဟ္သီးခ၀့္ ႓းပၱံင္အင္းတာင္ အးထင္းေ၀့ဍးလွ္။ မု္ပၱံင္အင္းတာင္အးထင္း ဆု္ခႜါင္္ဖႜဳံး အင္းလယ္သာ ယုိ၀္ဏွ္ ႓းမာဍံင္ေ၀့ဍး ေ႓့ေယာ၀္၊ သာင့္၊ ပု္ယင္သယ္သုိ၀္ဏွ္လွ္။ အု္ခါ့ဍးအုိ၀္ ပု္ယင္ယုိ၀္ ဏွ္ အု္သီးေ၀့ ဆု္ခႜါင္ဖႜဳံးအင္လယ္သာ အွ္အးလယ့္ကုင့္မြာဲေအး။ အု္သီးေ၀့ဍးလံင္ အင္း႓ူး လင္ေဏ၀္ၟ ဖႜဳံဆု္ခႜါင္ဖႜဳံးဟွံင္ ပါကဲထာင္ေ၀့ ေဍအု္သီး ဆု္ခႜါင္္ဖႜဳံးအု္ေခါဟ္က်ံင္ အ္ုသီးေ၀့ ဆု္ခႜါင္ဖႜဳံး လီ့လြာဲသာ အးထင္းေ၀့ဍးတာလွ္။

႓းဍဳဂ္ဏဲလင္အု္ဍံင္စာ္႓ုိ၀္ (က်ဳိက္သုတ္ကႜံင္)-စာ္ဆု္အု္မိင္ယုိ၀္ မြာဲေယာ၀္ဆု္ခႜါင္ ဖႜဳံးလွ္။ ကႜံင္အု္မိင္ယင္ၟဏွ္ ေယာ၀္ေကာ၀္ေ၀့ဍ မြာဲ (က်ာ္ဓာတ္သုဂ္) ေဆ၀္လွ္။ က်ာ္ဓာတ္ သုဂ္ အု္မိင္ဏွ္အုိ၀္ ေ႓့မု္ကဲထင္းထာင္ ပု္ယင္ဆု္ခႜါင္ဖႜဳံးသုိ၀္ဏွ္ ထုဂ္႓ႜဳဂ္ေထာဟ္ လင္႓ၚ ခြိက္ေ၀့ (ဓာတ္) ဆု္ခႜါင္ဖႜဳံးဏွ္ဟွံင္ကုိ၀္ထာင္ေဍ(က်ာ္သုဂ္-က်ဳိက္သုတ္)ဏွ္လွ္။ က်ာ္သုဂ္-က်ဳိက္သုတ္ ဆု္ခႜါင္ဖႜဳံးယုို္၀္ ကာလာယိက္ထင္းခိုိတ္္ အင္းဃွဴ႕ထာင္္ဆု္ခႜါင္ဖႜဳံး အု္မူ႔ထာ္ လု္႓းလုိင္႓းတာၟ ကဲထင္းခြိက္ေ၀့ ပု္ယင္ဆု္က္ုိ၀္ဆု္လ၀္ ဆု္ခႜါင္ဖႜဳံးေဆ၀္ၟလွ္။
ပု္ေ၀့ပု္ဖႜဳံသီး မု္႓းမာဍံင္ ေ႓့အု္သီးေ၀့ဏွ္သုိ၀္ေဆ၀္ၟလွ္။ အု္ဏွ္ ဏွ္စာ္႓ုိ၀္ ပု္ေ၀့ ပု္ဖႜဳံ ဆု္ခႜါင္ဖႜဳံးသီးမု္အးထင္း ဆ္ုခႜါင္ဖႜဳံးခ၀့္အင္းလယ္သာသီး မု္လုိင့္ဃဦွဳထင္းေ၀့လွ္။ ေ႓့ပု္ဖႜဳံဆု္ခႜါင္ ဖႜဳံး ေ၀ါဟာရ မု္အွ္အးထင္းအု္ဟွင္ၟဏွ္ လ္ု္ပါဠိဆ္ုခႜါင္ဖႜဳံးဖုိင္ခ၀့္ မြာဲအ္ုေဟွ၀္၊ လု္ပု္ယင္ဆု္ခႜါင္ ဖႜဳံးဖုိင္ခ၀့္မြာဲအု္ေဟွ၀္၊ လု္ေယာ၀္၊ သာင့္၊ ယွင္ ဆ္ုခႜါင္ဖႜဳံးဖုိင္ခ၀့္မြာဲအု္္ေဟွ၀္၊ လု္ေအန္ဂု္လာ္ ဆု္ခႜါင္ဖႜဳံးဖုိင္ခ၀့္ မြြာဲအု္ေဟွ၀္ ႓းပၱံင္အင္းဖံင္းေဏ၀္ၟေ၀့ဍးလွ္။
လ၀္လင္ထ၀ယ္ဟွံင္ ေယာ၀္၊ ပု္ယင္သယ္ ဆ္ုခႜါင္ဖႜဳံးလု္ဖးဏွ္ ေ႓့မု္ကဲထင္း ဖႜဳံဆု္ခႜါင္ ဖႜဳံးသို၀္ အင္းလယ္ထင္းခြိက္ အ္ုလူၟမြာဲအု္ေဟွ၀္၊ အု္ခင္းထာ္ဖႜဳံး၊ အု္ကႜာဖႜဳံး၊ အု္ခီ့ထုိ၀္ဖႜဳံး ေထာဟ္လင္႓ုိင္ခြိက္မြာဲအ္ု္ေဟွဝ္၊ ေ႓့အု္ခ၀့္ပု္ယ၀့္အွ္ဏွ္ ခႜယ့္ကု္ဍာေဏ၀္ၟတ၀္တ၀္ မြာဲအု္ ေေဟွ၀္၊ ႓းတာင္အးထင္းေ၀့ ပု္ဖႜဳံဆု္ခႜါင္ကို၀္မိင္ကုိ၀္စိင္ဏွ္လွ္။
႓းဍဳဂ္ဏဲအု္ဍံင္ လု္ေပ၀့္လု္ေခ၀္ၟစာ္႓ုိ၀္ (ၿမတ္ေလးပန္း၊ ေတာင္ဇလပ္ပန္း) သယ္စာ္ ေ၀့ဍး ပု္ယင္ ကုိ၀္ဖ၀့္လ္ုဖးဏွ္ လု္ပ္ု္္ဖႜဳံဆု္ခႜါင္ခ၀့္ ေအ လု္အွ္ဍာ္႓းစာ္႓ုိ၀္ ေ႓့မု္အွ္ထင္းမု္ကုိ၀္ ႓းေ၀့သုိ၀္ဏွ္ အင္းဃွဴ႕ေယာ၀္. လု္ုပါဠိဖုိင္ခ၀့္ ပါဠိကို၀္ေ၀့ဍး သုမနစာ္႓ုိဳ၀္-- ပု္ဖႜဳံခ၀့္ဏွ္ အင္းလယ္ထင္းခြိက္ ပါဠိဆု္ဖႜဳံးအု္လူၟဟွံင္ ေအကုိ၀္ထာင္ ေဍသုမ္နံင္ၟဖ၀့္၊ ေတာင္ဇလပ္ပန္း ဏွ္အုိ၀္ ပါဠိကုိ၀္ေ၀့ဍး တဂၢရ-စာ္႓ုိ၀္-- ပု္ဖႜဳံခ၀့္ေအကုိ၀္ထာင္ေဍတုဂ္ၿဂံင္ၟဖ၀့္ဏွ္ ဆိုဒ္ဃွာၟ ဃွံင္ခ၀့္သီး မု္အင္းကွ္ မု္ပါရုင္ၟ(လုင္ၟ)ပု္႓ုင္းဏွ္မြာဲေအး။ ႓းလဲစာ္႓ုိ၀္ သုမ္နံင္ၟဖ၀့္၊ တုဂ္ၿဂံင္ၟဖ၀့္-ဆု္ခႜါင္ဖႜဳံးယုိ၀္ ဟွယ့္လင္ေ၀့အ္္ုထာ္ လု္ပါဠိဆု္ဖႜဳံးခ၀့္အု္ေခါဟ္က်ံင္ဏွ္လွ္။
စင္ၟ႓ုိ၀္ဏွ္ ဆူ႔ေက၀္လိက္္ဆာၟ မု္ဆင္းဃွံင့္႓းသာ ဖႜဳံေဖါဟ္ဂမႜဳိင္ၟလုက္ခႜါဏွ္ဟွး--ေ႓့ဖႜဳံဆု္ခႜါင္ဖႜဳံး မု္အွွ္အးထင္း၊ မု္ခုိင့္ဏံင္ထင္းသုိ၀္ဏွ္အုိ၀္ ေကႜစိုဒ္ပၱံင ္အးထင္း ကဲလာၟ ကုိ၀္ဟွာဟွံင္ ခႜါင္ထင္းထာင္လာၟ ဖႜဳံကုိ၀္ဟွာေဍဆာ္။
၀ါင္သစၥာ

[Read More...]

ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္အု္ေလင္ၟ

ေကာ၀္ၾကင္ဖုိင္ဟု္မႝီဟ္အု္ဆုိဒ္ေဖါဟ္လု္္ဖး အု္သီးေ၀့ အု္ေလင္ၟ အွ္ဍးေ၀့ ဆုက္ဆုက္ကုိ၀္ ဆုိဒ္ေဍေဆ၀္ၟလွ္။ ဆု္လု္အု္ဆုိဒ္ေဖါဟ္အု္ေလင္ၟသီးဍ၀္ မြာဲေ၀့ အု္္ဆုိဒ္ေဖါဟ္ အု္ဏါင္းဖါ ေဍာဟ္လု္မိင္္အု္ေခါဟ္က်ံင္ ဆာမြာဲဍး အု္ဆုိဒ္ေဖါဟ္ အု္ေလင္ၟအွ္ ဟု္မႝီၟေကာ၀္ၾကင္ဖုိင္ အု္ဆုိဒ္ေဖါဟ္လု္ဖး အု္သီးေ၀့ အု္ဆုိဒ္ေဖါဟ္အု္ေလင္ၟဏွ္အုိ၀္ ပါေဍာဟ္ယုဂ္ယာန္းေ၀ ့စြး ေဆ၀္ၟလွ္။ ဂမႜဳိင္ၟဃွာၟဃွံင္ အု္ဆုိဒ္ေဖါဟ္လု္ဖးဏွ္သီး ေအဍး႓းအု္ဆုိဒ္ေဖါဟ္ အု္ ေလင္ၟစာ္႓ုိ၀္ အု္သီးေ၀့ဍးသီး ပါေဍာဟ္ယုဂ္ယာန္းပ်းေ၀့ ၿပာၿပာကုိ၀္ဟွာေဍေဆ၀္ၟလွ္။

ဂမႜဳိင္ၟေကာ၀္ၾကင္ဖုိင္ ေ႓့အု္သီးေ၀့ အု္ဆုိဒ္ေဖါဟ္အု္ေလင္ၟအွ္၀ယ္ ဆုက္ဆုက္သုိ၀္ ပု္ေ၀့ဍးပု္ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္ လ္ုဖး သီး လု္အု္္ထႜဳိင့္ခြိက္ ခု္ေလံဏိင္းသာထာ္ ၁၉၃၈-ဏိင္းခါ့ဍးအုိ၀္ ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္အု္ေခါဟ္ေဍာဟ္ဏါလာဲလု္ဖး အင္းတာင္ထင္း ေ၀့ ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္အု္ေလင္ၟ ဏွ္ ေဆ၀္ၟလွ္။ တႜာပညာ အု္ဆုိဒ္ဆု္ေသွ္္ဆု္႓းဆာၟ ေက၀္လင္အင္း တာင္ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္အု္ေလင္ၟ သုိင့္ဆီ့႓ႜဲဖုိင္ဏွ္တာၟရုဲၟစဲထင္းေဏ၀္ၟေ၀့ ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္အု္ေလင္ၟလု္႓ိင္း အု္လ်ာၟ လာ့-အြာ-၀၀္အွ္ေ၀့ဏီ့ဟွံင္ သုိင့္ထ၀္ဟွံင္ လု္အု္ေစွ္ခ၀့္ အု္ထုိ၀္ႏုံးဖုိင္ဏွ္ဍ၀္ မူၟေမံထင္းသင့္လု္ထာင္ ေဍအု္လ်ာၟ ထာင္ေဆ၀္ဖါေဍာဟ္ထင္းသာခုံၟထာင္ဏွ္လွ္။

မူၟေမံလ်ာၟထာင္ကႜာ အု္သာကႜာဏွ္ ပါဃွဳက္ေ၀့ ေဍေကႜာဟ္ဟွင္လု္ဖႜဳံးဏွ္လွ္။ ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္ေခါဟ္ေဍာဟ္ဏါၟလာဲ လု္ဖး သာလင္ဖႜါလုက္ခႜာ ႓သာကုိ၀္ဟွာ ပါကဲေ၀့ အု္ဆုိဒ္ေဖါဟ္အု္ေလင္ၟ ယုဂ္ယာန္းပါေဍာဟ္ဆုိင္ အွ္လင္ေထံ ေဏ၀္ၟမိင္ေ၀့ ခံင္ၟ႓ုိ၀္ဏါင္း ယုိ၀္ဏွ္လွ္။ ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္အု္ေလင္ၟဏွ္ဍ၀္ အ္ုဖင့္လ လု္္ထ၀္ မြာဲအု္လာ့၊ အု္သာကႜာ လု္္ထ၀္ မြာဲအု္အြာ၊ အု္ဖင့္ေခါဟ္လု္ထ၀္ မြာဲအု္၀၀္စွ္ဏွ္လွ္။

အု္ခ၀့္ပု္ယ၀့္ လု္ဖး
(က) အု္ေလင္ၟအု္လာ့ဏွ္ဍ၀္ အု္ခ၀့္ပု္ယ၀့္မြာဲေ၀့ဍး ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္လ္ုဖး သုင္းသာဟွဳင္ၟဖါန္၊ သုင္းသာခုိင့္ဏံင္၊ သုင္းဃွဳဲးသာယ၀့္ ဃွဴ႕ဃွင္သၞ၀့္ဏွ္လွ္။
(ခ) အု္ေလင္ၟအု္အြာဏွ္ဍ၀္ မြာဲေ၀့ဍး ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္လု္္ဖး သုင္းတ၀္သာလံင္ အွ္ေဍသီလ ေဍသစၥာ သုင္းေဟွ၀္ သာအြာ အု္ခ၀့္ပု္ယ၀့္ဏွ္လွ္။
(ဂ) အု္ေလင္ၟ အု္၀၀္လု္မိင္ဏွ္ဍ၀္ မြာဲေ၀့ဍး ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္လုက္ဆိင့္လု္ဖး သုုင္းဆံင္းသာ ဆံင္း သုင္းဍဴ သာဍဴ သုဲး၀၀္စွ္ ဆု္သာမဲလ္ုအွ္ ကုက္ဆုိင္ဆ္ု ဃွဴ႕ဃွင္သၞ၀့္ဏွ္လွ္။
(ဃ) မူၟေမံထင္းသင့္ အု္ခ၀့္ပု္ယ၀့္ဏွ္ဍ၀္ ဆု္လု္မူၟေမံသီးယုိ၀္ ေအဖႜဟ္ထင္းဏွ္ဍ၀္ ဍဳံလုက္ ေကာ၀္ၾကင္ဖုိင္ အု္လ်ာၟဖါန္ေဆ၀္ၟယွ၀္ၟ ဍးဆု္ကုိ၀္မိင္ ဟွယ္ဆု္ဖၚဆု္မာကဲေ၀့လွ္။
မူၟေမံဏွ္ မြာဲေ၀့ မူၟေမံထင္းသင့္ဏွ္လွ္။ မြာဲမူၟေမံ မု္လင္ႏုက္မြာဲေအး အ္ုေခါဟ္က်ံင္ ဖႜဳံဆုိ္ဒ္ေဖါဟ္သီးယုိ၀္ ေ႓့မူၟေမံ ထင္းသင့္သုိ၀္ဍိင္ယိက္ဍိင္ၟမု္ေဍာဟ္ယွာၟထင္းထ၀့္ မု္ထု္ ယ၀္ၟၿပာထာ့ ဆု္ေသွ္ယာ့ မု္အးထင္းေ၀့ဏွ္လွ္။
(င) မူၟေမံထင္းသင့္ေဆ၀္ယွ၀္ၟလ်ာၟထာင္ ခုဲၟထာင္ဏွ္ဍ၀္ ဖႜဳံဆုိ္ဒ္ေဖါဟ္ေမာ၀္ၟထာ္လီၟခ၀့္ ဖါၟထာင္လီၟစာင္ ထံင္လုက္ဆိင့္ ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္ ဃွဳိ၀္းမိင္လုက္္ဆိင့္ဟွယ့္လင္္အွ္ေ၀့ ထီ့ ေခႜာဟ္ ဟွယ့္လင္ခင့္ေထံ႓းေ၀့ ထီ့ေခႜာဟ္ခုဲၟ႓ံင္ပါလၜလင္ေ၀့လွ္။

ထီ့ေခႜာဟ္ခုဲၟ႓ံင္ အု္ခ၀့္ပု္ယ၀့္ဏွ္ဍ၀္
၁။ မံင္ဂုိ၀္းလီးယား-ခါန္ၟဖုိင္၊ ေစံက်ဳိင္ေခႜာတ္၊ (စစ္က်န္ၿမစ္)
၂။ တု္ရုဂ္ခါန္ၟဖုိင္၊ ဃွဳိ၀္၀င္ဃွဳိ၀္ေခႜာတ္၊ (ထီ့႓င္ေခႜာတ္)
၃။ တု္ရုဂ္ခါန္ၟဖုိင္၊ ယုိင္စီက်ဳိင္ေခႜာတ္၊
၄။ တု္ရုဂ္ခါန္ၟဖုိင္၊ ကုိင္တုံေခႜာတ္၊
၅။ လာအုိ၀္းခါန္ၟဖိုင္၊ မဲခင္ေခႜာတ္(ေမေခါ၀္ၟေခႜာတ္)၊
၆။ သာင့္ ယုိ၀္းဒယား ခါန္ၟဖိုင္၊ မဲႏုိင္ေခႜာတ္၊
၇။ ပု္ယာန္ခါန္ၟဖုိင္၊ ကၞံင့္ေယွာတ္ေခႜာတ္(သံလြင္ၿမစ္)
၈။ ပု္ယာန္ခါန္ၟဖုိင္၊ ဒီေပေခႜာတ္၊ (စစ္ေတာင္းၿမစ္)၊
၉။ ပု္ယာန္ခါန္ၟဖုိင္၊ ေပႜဟ္ေခႜာတ္၊ (ဧရာ၀တီၿမစ္)။

ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္ ဟွယ့္လင္သုဂ္လင္သာ လု္ထ၀္႓းလု္ထ၀္ ဟွယ့္လင္အွ္ေ၀့ ဍဳံဌာန္႔လု္ဖးဏ္ွဍ၀္-
၁။ သာင့္ယုိ၀္းဒယားခါန္ၟဖုိင္၊ ဍဳံဒြါရ၀တီ၊
၂။ ခါန္ၟပု္ယာန္ဖုိင္၊ အမရ၀တီ (ၿမ၀တီ)
၃။ ခါန္ၟပု္ယာန္ဖုိင္၊ ေမာရ၀တီ (ေမာ္လၿမဳိင္)
၄။ ခါန္ၟပု္ယာန္ဖုိင္၊ သုဓမ၀တီ (သထုံၿမဳိ႕)
၅။ ခါန္ၟပု္ယာန္ဖုိင္၊ ဟံသာ၀တီ (ပဲခူးၿမဳိ႕)
၆။ ခါန္ၟ ပု္ယာန္ဖုိင္၊ ေကတုမတီ( ေတာင္ငူၿမဳိ႕x)
၇။ ခါန္ၟပု္ယာန္ဖုိင္၊ သာယာ၀တီ( သာယာ၀တီၿမဳိ႕)
၈။ ခါန္ၟ ပု္ယာန္ဖုိင္၊ ဧရာ၀တီ (ၿမစ္၀ကွြၽန္းေပၚ)
၉။ ခါန္ၟပု္ယာန္ဖုိင္၊ ဓည၀တီ( ရခုိင္သံတြဲၿမဳိ႕)

မူၟေမံလ်ာၟဖုိင္ အု္ထာင္ခဲုၟထာင္အု္ကႜာ မူၟေမံဖင့္ေခါဟ္ ေကႜာဟ္ဟွင္အွ္ေ၀့ဍးဏွ္ဍ၀္ ဆု္လု္ေကႜာဟ္သီးယုိ၀္ မြာဲေ၀့ဍး ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္သီး ပါေဍာဟ္ေၿပယွံင္ အု္ေဟွ၀္ထုက္ ဆု္ေဖါတ္ဆု္အူး၊ လ၀့္ေဏ၀္ၟေဍထံင္ၟ၀၀္၊ ထံင္႓င္သယ္ လင္ေအာဟ္ဟွာဟွံင္လု္ေသွ္ အ္ွခုိင့္ယိက္ ထံင္က၀္တူကဲ ႃႃဖံင္ဖါေဍာဟ္႗႗လု္မိင္ဏွ္လွ္။ ေအဍး႓းေကႜာဟ္ဏွ္စာ႓ို၀္ မြာဲဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္သီး အု္ဆု္ဏါင္း ဆု္ေသွ္ယာ့ကဲေ၀့ ထုိင္ၟေကာ၀္ၾကင္သာ့ကဲ အု္ေခါဟ္က်ံင္ ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္ အု္ေလင္ၟဏွ္သီး အွ္ေကွ္လင္၀ယ္ေ၀့ ေဍေကႜာဟ္ဟွင္ဏွ္လွ္။
ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္ အု္ေလင္ၟသီးယုိ၀္ အု္ခ၀့္ပု္ယ၀့္ ဍဳဂ္ပါင္ယုိင္က်း ပါလၜလင္ေ၀့ ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္ အု္ဏါင္း အးမိင္အးစိင္အွ္ ေ၀့ဏွ္တာၟ ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္သီးလု္ဖး စူးယာ့ေကခါင့္ ထံင္ၟေကာ၀္ ၾကင္လင္ေ႓ႜ၀္ လင္မုက္က၀္တူမိင္လု္ဆင့္ ပါေဍာဟ္ယုဂ္ယာန္းသီးကႜီဆုိင္လာၟ ဖႜဳံဆိုဒ္ ေဖါဟ္အု္ေလင္ၟဏွ္ ကုိ၀္ဏိင္းကုိ၀္လာေဍ လင္ေဖါဟ္လင္လီ အးဆုိ၀္အးဆင့္ဏွ္္ဆာ္ ကုိ၀္ဟွာေဍဏွ္လွ္။

ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္အု္ေလင္ၟထာေခါဟ္
ဖႜဳံေဖါဟ္ေဍယွင္ ပါေဍာဟ္ဃွဴ႕ဃွင္
ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္အု္ေလင္ၟ
မူၟေဆ၀္ၟယွ၀္ၟ လင္ေဍေကႜာဟ္ဓံင့္ဟွင္
၀၀္ အြာ လာ့ သုိင့္ဆင့္
႓ံင္ထင္းမုဂ္ဍင္ ေဖႜဟ္ေဖႜာဟ္၀ါဖႜင္
ထု္ယ၀္ၟေဍေကာ၀္ၾကင္
မြာဲဆုိဒ္အု္ဟွင္ၟ အဲကုဲဃွဴ႕ဃွင္
ထံင္႓းဏိင္းထင္းသင့္
ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္ေဍယွင္ သုင္းဃွဳဲ႕သာယင္
ယုဂ္ယာန္းဆုိင္ကုိ၀္႓ႜင္။

စ၀္အဲဆုိဒ္ (႓ုံးကု္တိက္)

[Read More...]