ေခ၀့္အာင္းသီ့၀၀္႓ိင္းသု္ရုံ႕

ပု္ဖႜဳံေဖါဟ္ဗုဒၶဘာၟသာ့
မီ့ဟွယ့္ထုင္းသာ့ကုိ၀္အု္ဟွာ
ခီ႓ုိ၀္ဏါင္းယုိ၀္ဆု္လင္လာ
ဆုိဒ္ပု္ဖႜဳံမီ့လာၟ႓းဍာ႗။
(သႜပတ္သုတလကၤာ လိက္ေမံ႓ႜာ္-၇၄)
မု္ပု္ယုံ႔လ၀္႓းသာဆု္ခႜါင္လု္၀ီၟအုိ၀္ဏင္ၟေပ၀့္ ေဆ၀္ၟလွ္။ လု္ထႜဳိင့္ခြိက္အု္ဏိင္း(၄၄)ဏိင္းခါ့အုိ၀္၊(၁၈)႓ႜင္ထင္း႓ါ(ၿပည္ေထာင္စုေန႔)ဆုိဒ္အွ္ကုံမူၟဏီ(ခါန္ၟစုိင္ေဖါဟ္မူၟဏီ)ဏ္ွ႓ုံးလင္ကႜယ္(လင္္ဍာ)ဏွ္ပၲံင္လင္ေ၀့ဍးထံင္ၟဍဳံထု္အင္ဖုိင္ယုိ၀္ေဆ၀္ၟလွ္။ ၁၉၆၅-ဏိင္း၊အု္ခါ့ဏွ္ဍဳံကါင္ဖါအု္ဏါင္းဃွဴ႕ဏွ္အွ္ဍာ္ေအးလွ္။႓ုံးဆုိဒ္အွ္ကုံမူၟဏီဟွံင္မကဲထင္းဍဳံအု္ဏါင္းကါင္ဖါေဆ၀္.လွ္။အု္ခါ့ဏွ္ထုိင္ၟထီ့ခါန္ၟသာ့(ထီ့ခါန္ၟဖုိင္ဃွိင္ဃွိင္)အွ္ဆုိဒ္ေဖါဟ္သယ္လု္ဖးဟွယ့္ထံင္ေ၀့လုက္ဆိင့္ေဆ၀္ၟလွ္။ ဟွယ့္ထံင္ဆုိဒ္လု္ဖးအု္သီးေ၀့ဟွယ့္ဏဲပ်ာလင္ေ၀့အု္သီးေ၀့ဆု္ဃွီ႔ဆု္လာ၊ခံင္ၟအယ္၊လိက္လာဲဟွာင္ၟက်ံင္းေဍထုံ႔ေဍဓ၀္ၟအု္ဟွာင္ၟသီးပါေ၀့ဍးေဆ၀္ၟလွ္။
မြာဲပါ့ဏွ္လဲ--စာ္႓ုိ၀္ဍဴ--ခံင္ၟ႓ုိ၀္ဏါင္းယုိ၀္ယုဂ္သီးသာဏင္းလု္ေဏ၀္.႓းဏွ္ဟွး မြာဲဖႜဳံလိက္ထူ႕လီ(လိက္ဓ၀္ၟထူ႔)ေဆ၀္ၟလွ္။

လိက္ထူ႕လီဓ၀္ၟထူ႔ဏ္ွဏသာ့လု္႓း(လု္လုက္)လုိင္လွ္။ဍးလု္ဟွာဟွာႃကု္က်ာ္မြာဲလိက္ဓ၀္ၟထူ႕လု္စံင္းယို၀္မြာဲအးပု္သာ္ဃွဦဳဃွဳဦ႕ယိုဝ္လဲ”ေတၞင့္သာကုိ၀္ဟွာေဍလွ္။ အု္ခါ့ယုိ၀္လိက္ဓ၀္ၟထူ႕သယ္လု္ဖးဏွ္ဟွာဟွံင္(ဟွာစ)လင္ေအာဟ္ခြိက္ လု္ဏင္ယုဂ္အု္ေခါဟ္က်ံင္အု္ဟွဴ႕ဟွာဏွ္သီးလင္မာၟခြိက္ယုဂ္ေဆ၀္ၟလွ္။ ထႜဳိင့္ခြိက္ေအဍီ(၁၈၀၀)ခါ့အုိ၀္၊ ဖႜဳံလိက္ဓ၀္ၟထူ႕သယ္လု္ဖး ကုိ၀္လုိ၀္ဏီ(ကုိလုိနီ)ဆာၟသယ္ဃွဴၟခြိက္ေဍေမွ္၊ မာဟွာဟွံင္ခြိက္သီးအးမာၟေဆ၀္ၟလွ္။ လိက္တႜာ၊လိက္ထူ႕၊လိက္အုဂ္ဖႜဳံလိက္သယ္လု္ဖး ႓းလင္မာၟ ႓းဟွာဟွံင္ခြိက္ေ႓့ဏွ္သုိ၀္ဏွ္မြာဲဆုိဒ္ေဖါဟ္ဆာၟသယ္ ေသွ္ယာ့႓းကုိ၀္ဟွာေဍေဆ၀္ၟလွ္။
ဆူ႔ေက၀္ထ၀ယ္ လိက္ပိဋကလု္ဖးဏွ္သီး မြာဲေဝ့ဖႜဳံဆုိဒ္တႜာပညာဉာဏ္ဆာၟပီပီလွ္။ ဖႜဳံတႜာပညာဉာစ္ဆာၟသယ္ ဆု္ေကႜစုိဒ္ဏွ္ ခံင္ၟ႓ုိ၀္ဏါင္းယုိ၀္ အု္သီးေ၀့စူးလင္ၟ၊အု္သီးေ၀့ဆု္အု္ဏါင္းလု္ဖး၊႓းလင္မာၟ႓းဟွာဟွံင္ပႜ၀္ခြိက္ေ႓့ဏွ္သုိ၀္ဏွ္မြာဲဟု္ဆုိဒ္ေဖါဟ္ဂမႜဳိင္ၟငယ္သၱာ္အု္ယွာ၊လု္ပါေဍာဟ္ယုဂ္ယာန္း႓းသီး ပါေ၀့ေဆ၀္ၟလွ္။
အု္ခါ့႓ုိ၀္ဏါင္းယုိ၀္ ပု္ဖႜဳံဆုိဒ္လိက္လာဲ ဆု္ဃွီ႔လာသယ္သီး ဍိင္ယိက္ဍိင္ၟမု္လင္မာၟ မု္လင္႓ၚလင္႓ုိင္ အးထင္းေ၀့အု္ေခါဟ္က်ံင္ ပ္ုဖႜဳံေဖါဟ္သီးလု္ဖး ပ္ု႓းပါသၱာ္ထီ့ထီ့ဆာဆာလွ္။ ဖီ့ဖူ႕လု္၀ီၟ ခႜဳိ၀္ထ၀္ၟလင္ထါင္ထေ၀့ လိက္သယ္လု္ဖးဏွ္ ဟု္ေအလု္ေယာ၀္ၟေဟွ၀္႓း၊ဟု္ေအလု္မာထါင္႓းစာ္႓ုိ၀္ဍဴက်းဖႜဳံဆုိဒ္လု္ဖး မု္ကု္ဍဴခြိက္ ကုိ၀္မိင္ေဍေဆ၀္ၟလွ္။ ႓းကု္ဏင္ဏင္ဏွ္ ဖႜဳံလိက္ယုိယ္ လု္ပါေဍာဟ္ပါတိင့္႓း အု္ေခါဟ္က်ံင္ဏွ္ မု္လင္႓ၚလင္႓ုိင္ခြိက္႓းသာသိးအွ္ေဆ၀္.လွ္။ ကုိ၀္ဏင္ဏင္ဏွ္မု္႓းလယ္ခႜါင္ဖႜဳံဆု္ခႜါင္သီထံင္ၟလင္႓းခႜါင္႓းသာေအးသီးအွ္ေဆ၀္ၟလွ္။ဆုိဒ္ဆု္ခႜါင္ဟ္ုေအလု္လယ္ခႜါင္႓းစာ္႓ုိယ္ဍဴပု္ဆု္ဒ္ဆု္ခႜါင္ယုိ၀္ မြာဲပ၀္လဲမု္ခႜါင္၊ ဆုိဒ္လိက္ဏွ္ဃွ၀္ၟ မြာဲပ၀္လဲ မု္ပ၀္ၟဏွ္ စွ္ေယာ၀္ၟ႓းလာၟကုိ၀္ဟွာေဍဆာ္။
ဖႜဳံေဖါဟ္သယ္သၱာ္လု္အွ္႓းအွ္ဍာ္ေ၀့လု္မိင္ေဆ၀္ၟလွ္။မြာဲဏွ္လဲစာ္႓ုိ၀္ဍဴ႓းဆါင့္ေဍဖႜဳံလိက္လာဲဏွ္လွ္။ဖႜဳံလိက္လာဲယုိ၀္မြာဲေ၀့ဍးပါဠိ(ပါလၚ)ပိဋကလိက္အု္ထာ္ အု္ေခါဟ္က်ံင္ေ႓့လု္လင္မာၟလု္လင္႓ၚ႓းသုိ၀္ကု္ယင္ၟဏွ္႓းပၠဳံုရာဲသယ့္သီ့ကီႜဆုိင္ကုိ၀္ဟွာေဍလွ္။လ္ိက္ထူ႔လီအွ္၀ယ္ခုိင့္ခုိင့္ဏံင္ဏံင္ယုဂ္သီးမု္မာအးထင္းထါင္႓းသာ ေဍလိက္အု္သင့္သယ္သီး အွ္ဍာ္ေဆ၀္ၟလွ္။ လိက္အု္ထာ္အု္႓ံင္ ခုိင့္ဏံင္ဟွဳင္ၟခုိင့္၀ယ္ အွ္ထ၀ယ္ လုက္စုဂ္ယုဂ္သီး လု္ေသွ္ယာ့ထါင္႓း လိက္ဂုဏ္တာပု္သယ္လု္ဖး ဆု္မု္မ်ံင္ဟု္ေ႓့သုိ၀္ ၀၀္႓ိင္းသုိ၀္လွ္။ ဆု္မု္ထူၟဟု္, ဆ္ုမု္စုိင္ဟု္လွ္။
အွ္ထ၀ယ္ ပု္ဖႜဳံေဖါဟ္လိက္သယ္လု္ဖး ဃွဴ႕ဃွင္သၞ၀့္ ေယာ၀္ၟေဟွ၀္႓းလာၟဆာ္ဏွ္သီး သၱာ္အွ္လာၟ ကုိ၀္ဟွာေဍဆာ္ဏွ္ေဖွ္႓သၱာ္ေဆယၟလွ္။ ေအဍီဏိင္းႏဦု႔ယာ(ေအဒီ-၇၀၀)ခါ့ (ခါန္ၟပ္ုယာန္လု္အင္းတာင္လင္ဍာ္႓းခါ့) ပု္ဖႜဳံလိက္လာဲယုိ၀္ ဆူ႔ေက၀္လု္၀ၚ၊ ဆူ႔ေက၀္ဓယ္ၟ၊ ဆူ႔ေက၀္ေမင္စိင္ၟ၊ လိက္ေလာကီဗဟုသုတသယ္ အွ္၀ယ္မ်ာ့ အးစြးစ္ုကုိၟလွ္။ လိက္ေလာကုတၱရာအု္ခႜံင့္(သႜပတ္)သယ္သီး ထံင္ဏါင္းလု္႓းအးစြးေ၀့လွ္။
ဍဳံသု္ထုံ႔(သုဓမ္)ဟွာဟွံင္ခါ့ ကဲ႓းအု္မတ္ေဍာဟ္ ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္ ဖူ႔ဍာ္က၀္(မာန္ဍာ္)ဏွ္ ေဍေဖါဟ္ေဍလီသယ္ ေဍဆုိဒ္ဆးလုက္ဆိင့္ ဆာမြာဲေဆာတ္ကဲ၊ အုဲးကဲ ဖႜဳံလိက္လာဲ(လိက္ထူ႔လီ႓ံင္း)လု္ဖး စါင္းဟွာေဆာတ္ပ်ေ၀့ေဆ၀္ၟလွ္။ ေကာ၀္ေဍာဟ္မိင္လကႜာ ႓းႏုံ႔ဏာအးအု္ေခါဟ္က်ံင္ လိပ္ဓ၀္ၟထူ႔သယ္သီး ဟွာဟွံင္လု္ဏင္ေဆ၀္ၟလွ္။ ေဍသႝာ(ရန္သူ)အု္စံင္ဏွ္သီး ေဍေမွ္ဆု္ဃွဴၟဟွာဟွံင္ခြိက္သီးလု္ုပုံမာၟလွ္။ ဖႜဳံဆုိဒ္ေဖါဟ္ဖူ႔ဍာ္က၀္ဏွ္ ေခါ၀္ၟကု္တ၀္႓းေ၀့ ဆုိဒ္လိက္မု္လင္မာၟအု္ေခါဟ္က်ံင္ လု္သႝာလု္ထံင္႓း ႒ာန္႔၀ါၟ(႒ာန္႔၀)လု္ခ၀့္အို၀္ ေလ၀္ဟွာအု္ကုံခြိက္ေ၀့ေဆ၀္ၟလွ္။ (ခါန္ၟပု္ယာန္ဖုိင္ဏွ္ ကုိ၀္ေ၀့႒ာန္႔ေမာ၀္ၟ၊ လု္ယုိ၀္းဒယာၟ(သါင့္ခါန္ၟ)ဖုိင္ခ၀့္ဏွ္ ကုိ၀္ေ၀့႒ာန္႔ဖါ၊ ႒ာန္႔၀ါၟ(႒ာန္႔၀)ေဆ၀္ၟလွ္။ ေလ၀္ထင္းေ၀့ဖုိင္သာဏွ္ဟွး---

အု္ဏါင္းဏီ့အွ္ဍာ္ဟွဟ္ခုိဝ္ပဝ္.ကဲလာ.ဆာ္